Dla większości form życia na Ziemi, tlen jest koniecznością, a nie dodatkiem. Z powodu globalnego ocieplenia, szybko znika on z naszych słodkowodnych jezior, zagrażając życiu wodnemu i ekosystemom.
Naukowcy przyjrzeli się próbkom pobranym z 393 jezior w latach 1941-2017, stwierdzając powszechny spadek ilości rozpuszczonego tlenu zarówno w wodach powierzchniowych, jak i głębinowych. To bardzo zła wiadomość, która dotyka nas wszystkich.
Efekt domina
Ta zmiana w poziomie tlenu wywołuje efekt domina – od biogeochemii wód po zdrowie populacji ludzkich, których funkcjonowanie opiera się na tych jeziorach. Może również prowadzić do zwiększonej emisji gazów cieplarnianych przez bakterie produkujące metan.
Całe złożone życie zależy od tlenu. Jest to system wsparcia dla wodnych sieci pokarmowych. Kiedy tracisz tlen, będziesz tracić gatunki. Jeziora tracą tlen 2,75-9,3 razy szybciej niż oceany, a spadek ten będzie miał wpływ na cały ekosystem.Kevin Rose, biolog środowiskowy z Rensselaer Polytechnic Institute
Poziom rozpuszczonego tlenu w wodach powierzchniowych spadł średnio o 5,5 % w ciągu ostatnich czterech dekad. Wynika to z prostej fizyki: gdy coraz cieplejsze powietrze ogrzewa górne warstwy jeziora, gazy trudniej rozpuszczają się w cieplejszej wodzie.
Średni spadek o 18,6 % rozpuszczonego tlenu w głębokiej wodzie w tym samym okresie czasu ma inne wytłumaczenie. Podczas gdy temperatury w tym miejscu nie zmieniły się, następuje mniejsze mieszanie się warstw wody, ponieważ powierzchnia pozostaje cieplejsza przez dłuższy czas. To rozwarstwienie zachodzi również w oceanach.
Jeziora są wskaźnikami zmian środowiskowych i potencjalnych zagrożeń dla środowiska, ponieważ reagują na sygnały z otaczającego krajobrazu i atmosfery. Odkryliśmy, że te nieproporcjonalnie bardziej zróżnicowane biologicznie systemy zmieniają się szybko, wskazując na zakres, w jakim trwające zmiany atmosferyczne już wpłynęły na ekosystemy.Stephen Jane, ekolog wód z Rensselaer Polytechnic Institute
Jeziora potrzebne nam wszystkim
Jeziora stanowią zaledwie około 3-4 % niezlodowaciałej powierzchni Ziemi, a mimo to są uznawane za szczególnie bogate ekosystemy, które zapewniają siedliska i niezbędne zasoby dla niezliczonych gatunków (w tym ludzi). Zmniejszające się zasoby tlenu zagrażają nie tylko gatunkom wodnym w jeziorach, ale tym bioróżnorodnym systemom i ich sieciom pokarmowym jako całości.
Co więcej, wraz ze spadkiem poziomu tlenu, do jezior przedostają się liczne bakterie emitujące metan. Ponieważ jeziora te emitują więcej gazów cieplarnianych, efekt globalnego ocieplenia jest utrwalany i cykl trwa dalej.
Naukowcy zauważają, że sytuacja jest jeszcze gorsza niż ta, którą obserwujemy w oceanach. A to dopiero początek, jeżeli chodzi o wyczerpywanie się tlenu.
Badania wykazały, że poziom tlenu gwałtownie spada w światowych oceanach. Problem ten jest jeszcze poważniejszy w wodach słodkich, zagrażając naszym zasobom wody pitnej i delikatnej równowadze, która umożliwia rozkwit złożonych ekosystemów słodkowodnych. To odkrycie potwierdza, że musimy zachować większą czujność w wysiłkach zmierzających do rozwiązania stopniowo szkodliwych skutków zmian klimatycznych.Curt Breneman ze School of Science w Rensselaer Polytechnic Institute