Gwiazdy podwójne mogą być zaskakująco powszechne we wszechświecie, ale nasza wiedza na ich temat jest niezbyt imponująca. Naukowcy wiedzą jednak, że na pierwszych etapach formowania, gwiazdy tworzące układy podwójne są otoczone przez dyski protoplanetarne składające się z gazu i pyłu. To właśnie w tych dyskach dochodzi do powstania planet, choć sam proces jest owiany tajemnicą.
Czytaj też: Atmosfera Plutona zanika. Co się dzieje z dawną planetą?
Szczegóły na ten temat są dostępne na łamach Astrophysical Journal. Opublikowany tam artykuł sugeruje, że jednym z kluczowych aspektów powstawania planet w układach podwójnych jest określenie ruchu orbitalnego dwóch gwiazd i nachylenia dysków protoplanetarnych. Autorzy badania zaproponowali dwa główne scenariusze określające przebieg tego zjawiska.
ALMA to interferometr radiowy, którego instrumenty znajdują się na terenie Chile
Pierwszy obejmuje rozpad pojedynczego dysku gazowego, podczas gdy drugi podział większego obłoku molekularnego w następstwie gwałtownych turbulencji. O ile w pierwszym przypadku orbity gwiazd podwójnych i poszczególnych dysków powinny leżeć w tej samej płaszczyźnie, tak w drugim płaszczyzna orbity gwiazd podwójnych i płaszczyzna dysków powinny się różnić.
Czytaj też: Czekają nas kosmiczne fajerwerki. Te gwiazdy prawdopodobnie eksplodują w ciągu kilkudziesięciu lat
Biorąc pod uwagę dane na temat układu XZ Tau, zebrane w latach 2015-2017, astronomowie stworzyli i przeanalizowali animację ukazującą zachowanie tamtejszych gwiazd. Okazało się, że XZ Tau B krążyła wokół XZ Ta A w odległości wynoszącej 3,4 jednostki astronomicznej na przestrzeni trzech lat. Biorąc pod uwagę efekt Dopplera i rozkład fal radiowych z dysku wokół gwiazd tworzących układ XZ Tau, naukowcy stwierdzili, że dyski są wyraźnie przesunięte względem siebie i nie leżą w tej samej płaszczyźnie co orbita binarna.
