Pobliska czarna dziura wyrzuciła ogromne ilości materii. Rozmiar erupcji imponuje

Centaurus A, znana szerzej jako NGC 5128, to galaktyka oddalona o około 12 milionów lat świetlnych od Ziemi. Na jej terenie znajduje się supermasywna czarna dziura mająca masę 55 milionów Słońc.
Pobliska czarna dziura wyrzuciła ogromne ilości materii. Rozmiar erupcji imponuje

Obiekt ten wyemitował niedawno (z naszej perspektywy) fale radiowe świadczące o potężnej erupcji, do której doszło w związku z pochłanianiem gazu i innej materii przez tamtejszą czarną dziurę. Szczegóły w tej sprawie zostały niedawno opublikowane na łamach Nature Astronomy.

Czytaj też: Skąd się wzięły wszystkie supermasywne czarne dziury? Nowy model wyjaśnia ten problem

Widziana z Ziemi erupcja pochodząca z NGC 5128 rozciąga się obecnie na niebie na szerokość ośmiu stopni. Zaobserwował ją radioteleskop MWA (Murchison Widefield Array) ujawniając liczne szczegóły dotyczące emisji radiowej pochodzącej z odległości milionów lat świetlnych od Ziemi.

Te fale radiowe pochodzą z materii pochłanianej przez supermasywną czarną dziurę w centrum galaktyki. Tworzy ona dysk wokół czarnej dziury, a kiedy materia zostaje rozerwana na kawałki wraz ze zbliżaniem się do czarnej dziury, to po obu stronach dysku powstają potężne dżety, które wyrzucają większość materii z powrotem w przestrzeń, na odległość wynoszącą prawdopodobnie ponad milion lat świetlnych.Benjamin McKinley, Curtin University

Czarna dziura w centrum galaktyki NGC 5128 ma masę 55 milionów Słońc

Jak dodaje McKinley, wcześniejsze obserwacje sprawiały problemy w związku z niezwykle wysoką jasnością dżetów. W efekcie trudno było uzyskać szczegółowy obraz obejmujący obszar otaczający galaktykę. W odróżnieniu od poprzednich, które okazywały się zniekształcone, ten najnowsze zachwyca swoją szczegółowością. Centaurus A, której średnica wynosi około 60 tysięcy lat świetlnych, nosi miano najbliższej Ziemi galaktyki aktywnej.

Czytaj też: NGC 3568 to galaktyka z burzliwą przeszłością. Dotarło do nas światło pochodzące z jej supernowej

Dzięki stosunkowo niewielkiej odległości od naszej planety, owa galaktyka mogła zostać poddana szczegółowym analizom. Na potrzeby najnowszych badań astronomowie skorzystali z obserwacji radiowych, optycznych i rentgenowskich. Ich połączenie dostarczyło informacji na temat funkcjonowania supermasywnych czarnych dziur. Jeden z takich obiektów, Sagittarius A*, znajduje się w centrum Drogi Mlecznej. Jeśli chodzi o NGC 5128, to wydaje się ona jaśniejsza w centrum i znacznie ciemniejsza na obrzeżach, co w zasadzie nie powinno szczególnie dziwić.