Spektakularny dżet w formie podwójnej helisy z dobrze znanej czarnej dziury

Astronomowie odkrywają kolejne tajemnice galaktyki M87. Z jej centrum na odległość prawie 3300 lat świetlnych jest wyrzucany strumień materii (dżet) w kształcie korkociągu, przypominający podwójną helisę DNA. To znacznie dalej niż jakiekolwiek pole magnetyczne pochodzące z dżetu.
Dżet w kształcie podwójnej helisy DNA z galaktyki M87

Dżet w kształcie podwójnej helisy DNA z galaktyki M87

M87 to gigantyczna galaktyka eliptyczna oddalona od nas o ok. 55 mln lat świetlnych. Znajdująca się w jej centrum supermasywna czarna dziura jest ok. 6,5 mld razy masywniejsza od Słońca. Warto dodać, że jest to pierwsza czarna dziura, której udało się zrobić zdjęcie dzięki Event Horizon Telescope (EHT) w 2019 r. Teraz naukowcy prześledzili pole magnetyczne w pobliżu horyzontu zdarzeń czarnej dziury.

Wykonując wysokiej jakości obrazy VLA na kilku różnych długościach fal radiowych galaktyki M87, byliśmy w stanie po raz pierwszy ujawnić trójwymiarową strukturę pola magnetycznego w tym dżecie. Materiał w tym dżecie śledzi podwójną helisę, podobną do struktury DNA.Alice Pasetto z Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego w Meksyku, szefowa zespołu naukowców

Dżet jak helisa DNA

Zespół Pasetto użył VLA do odkrycia szczegółów pola magnetycznego M87 poprzez śledzenie polaryzacji fal radiowych emitowanych z czarnej dziury. Dzięki wykorzystaniu radioteleskopu VLA, udało się uzyskać szczegółowe obrazy dżetów galaktyki.

Spiralne pola magnetyczne są spodziewane w pobliżu czarnej dziury i uważa się, że odgrywają bardzo ważną rolę w kierowaniu materiału do wąskiego dżetu, ale nie spodziewaliśmy się znaleźć tak silnego pola spiralnego rozciągającego się tak daleko na zewnątrz.Jose M. Marti z Uniwersytetu w Walencji

W normalnych okolicznościach, pole magnetyczne słabnie wraz z odległością od czarnej dziury. W tym przypadku pole magnetyczne wydaje się być silniejsze wraz ze wzrostem odległości od centrum galaktyki, co jest wynikiem niestabilności w przepływie materii wewnątrz dżetu.

Uważa się, że to interakcje między przepływem materii a polem magnetycznym odpowiadają za tworzenie się podwójnej helisy widocznej na zdjęciach z VLA. Prawdopodobnie do podobnych zjawisk dochodzi także w innych galaktykach we Wszechświecie.

Galaktyka M87 jest stosunkowo blisko nas, a jej dżet jest bardzo silny, co czyni ją doskonałym celem do badań. Wskazówki, które nam daje mogą pomóc nam zrozumieć to bardzo ważne i wszechobecne zjawisko we Wszechświecie.Jose L. Gomez z IAA-CSIC

Wyniki badań zostały opublikowane w Astrophysical Journal Letters.