Materia wyrzucana z czarnej dziury jest milion razy jaśniejsza od Słońca. Stanowi klucz do wyjaśnienia wieloletniej zagadki

Czarne dziury raczej nie kojarzą się z wysoką jasnością, ale źródło znajdujące się na terenie galaktyki Tol 0440-381 jest milion razy jaśniejsze od naszej gwiazdy.
Materia wyrzucana z czarnej dziury jest milion razy jaśniejsza od Słońca. Stanowi klucz do wyjaśnienia wieloletniej zagadki

Już samo to wydaje się niezwykłe, ale istnieje co najmniej jeden dodatkowy aspekt, który również wzbudza zainteresowanie: możliwość rozwiązania zagadki związanej z tzw. erą rejonizacji. Był to jeden z pierwszych etapów ewolucji wszechświata. Właśnie wtedy doszło do ponownej jonizacji wodoru, a początek tego zjawiska nastąpił około 400 tysięcy lat po Wielkim Wybuchu.

Czytaj też: Czarne dziury i ciemna materia. Wygląda na to, że łączy je naprawdę wiele

Ówczesny wszechświat uległ schłodzeniu, a materia zaczęła się łączyć, dając początek istnieniu pierwszych gwiazd i galaktyk. Proces ten wiązał się ze wzrostem temperatur, co z kolei przełożyło się na ponowną jonizację wodoru. Wielką niewiadomą przez długi czas pozostawało to, jak w ogóle doszło do zapoczątkowania rejonizacji. Okazuje się, że kluczem do rozwiązania zagadki może być grupa galaktyk z tzw. kontinuum Lymana.

Źródło obserwowane przez astronomów jest milion razy jaśniejsze od Słońca

Przedstawiciele Uniwersyetu w Iowa, którzy opublikowali swoje ustalenia na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, zidentyfikowali czarną dziurę o jasności milion razy wyższej od Słońca. Ich zdaniem taki obiekt może być bardzo podobny do źródła odpowiedzialnego za rejonizację wszechświata. Został on zauważony w lutym ubiegłego roku dzięki obserwatorium Chandra. Wygląda na to, że część związanych z nim fotonów “uciekła” (a w zasadzie wypłynęła) i została zaobserwowana przez astronomów.

Czytaj też: Gdzie zniknęła antymateria? Astronomowie odkrywają jedną z największych tajemnic Wszechświata

Założenie jest takie, że wypływy z czarnych dziur mogą być kluczowe dla ucieczki promieniowania ultrafioletowego z galaktyk, które zrejonizowały ośrodek międzygalaktyczny. Nie możemy jeszcze zobaczyć źródeł, które faktycznie napędzały rejonizację wszechświata, ponieważ znajdują się one zbyt daleko. Przyjrzeliśmy się pobliskiej galaktyce o właściwościach podobnych do galaktyk, które uformowały się we wczesnym wszechświecie. […] Jednym z głównych powodów, dla których stworzono Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, była próba zaobserwowania galaktyk zawierających źródła, które faktycznie napędzały rejonizację wszechświata.Phil Kaaret, Uniwersyet w Iowa