Niechciane światło pomogło astronomom. Namierzyli gwiazdę neutronową

Korzystając z NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) astronomowie namierzyli układ SMC X-1, który składa się z gwiazdy neutronowej oraz “zwykłej” gwiazdy.
gwiazda neutronowa
gwiazda neutronowa

Jasność tego obiektu w promieniowaniu rentgenowskim SMC X-1 cechowała się wysoką zmiennością, ale dzięki NuSTAR astronomom udało się zauważyć pewien wzór w tym zjawisku.

Czytaj też: Gwiazda neutronowa uprawia kanibalizm. Astronomowie natrafili na dowody dotyczące tego zjawiska

NuSTAR składa się z dwóch elementów rozmieszczonych na obu końcach długiego na 10 metrów masztu. Zazwyczaj jeden z tych końców, zawierający układ optyczny, jest kierowany na obiekt objęty badaniami. Światło przemieszcza się wtedy wzdłuż tego masztu do detektorów znajdujących się na drugim końcu NuSTAR. Na tej “trasie” dochodzi do zogniskowania światła.

Wcześniej problemem w prowadzeniu obserwacji okazywała się obecność światła, które przedostawało się przez boki obserwatorium. W efekcie dochodziło do zakłóceń obserwacji na podobnej zasadzie jak w przypadku hałasu zakłócającego rozmowę telefoniczną. Naukowcy znaleźli jednak sposób na obejście problemu. Jak sugeruje artykuł opublikowany w The Astrophysical Journal, światło rozproszone przez NuSTAR posłużyło do zebrania informacji na temat gwiazdy neutronowej.

Z wykonanych obserwacji wynika, że jasność promieniowania rentgenowskiego obniża się, gdy gwiazda neutronowa wchodzącą w skład układu SMC X-1 “chowa” się za tamtejszą gwiazdą. Dane związane z potencjalnie nieprzydatnym światłem okazały się wystarczająco dokładne do wychwycenia tych zmian.

[…] zaobserwowaliśmy fluktuacje jasności gwiazdy neutronowej w SMC X-1, które już potwierdziliśmy poprzez bezpośrednie obserwacje. W przyszłości byłoby wspaniale, gdybyśmy mogli wykorzystać dane o zabłąkanym świetle do przyjrzenia się obiektom, o których nie wiemy jeszcze, czy regularnie zmieniają jasność i potencjalnie wykorzystać taką metodę do wykrywania zmian.McKinley Brumback, Caltech

Czytaj też: Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba się nie zatrzymuje. Przesłał kolejne zdjęcie

Tego typu obserwacje nie zastąpią bezpośredniego spoglądania na niektóre obiekty, choćby ze względu na fakt, iż takie światło jest nieostre. Z drugiej strony, analizy zebranych danych wykazały występowanie gwałtownych skoków jasności związanych na przykład z wybuchami termojądrowymi, do których dochodzi na powierzchni gwiazd neutronowych. Dokładniejsze obserwacje tych wydarzeń powinny wyjaśnić naturę samych gwiazd neutronowych.