Nowy sposób detekcji nowotworów. Wykryją je… mrówki

Historie o psach potrafiących wywęszyć nowotwory pojawiają się w mediach regularnie. Okazuje się, że są inne zwierzęta potrafiące wykryć zmienione tkanki rakowe. Najnowsze badania wskazują, że takimi zdolnościami są obdarzone także mrówki.
Mrówki Formica fusca

Mrówki Formica fusca

Naukowcy ze start-upu BioScentDx na Florydzie wykazali, że psy są w stanie wywęszyć raka z próbek ludzkiej krwi z dokładnością rzędu 97%. Teraz jest pomysł, by do namierzania zmienionych nowotworowo tkanek wykorzystać zwierzęta znacznie mniejsze, choć jednocześnie trudniejsze do kontrolowania.

Naukowcy z francuskich instytutów CNRS, Université Sorbonne Paris Nord, Institut Curie i Inserm zidentyfikowali gatunek mrówek o szczególnie dobrze rozwiniętym węchu – Formica fusca. Wyniki opublikowano w iScience.

Czytaj też: „Fabryki leków” sposobem na nowotwory. Testy na ludziach jeszcze w tym roku?

Okazuje się, że mrówki z gatunku Formica fusca rozróżniają komórki rakowe od zdrowych. Po odpowiednim treningu, owady te są w stanie skutecznie namierzyć lotne związki organiczne wydzielane przez tkanki nowotworowe. Czy to oznacza, że wkrótce możemy spodziewać się armii mrówek w szpitalach? Na taki ruch jest jeszcze za wcześnie.

Wyjątkowe mrówki

Naukowcy z CNRS przetestowali 36 mrówek. Najpierw wystawili owady na działanie zapachu próbki ludzkich komórek nowotworowych, który skojarzono z nagrodą w postaci roztworu cukru (przysmak mrówek). W drugim etapie badań, te same mrówki miały rozróżnić jeden z dwóch zapachów: “rakowy” lub zupełnie nowy, nieznany im wcześniej.

Mrówki z gatunku Formica fusca były w stanie wykryć lotne związki organiczne emitowane przez dwie różne linie nowotworowe. Nie oznacza to jednak, że metoda ta wkrótce trafi do szpitali – na to jest jeszcze za wcześnie. W komunikacie CNRS czytamy:

Skuteczność tej metody musi zostać oceniona na podstawie badań klinicznych na ludziach. Jednak to pierwsze badanie pokazuje, że mrówki mają duży potencjał, potrafią uczyć się bardzo szybko, przy niższych kosztach i są wydajne.

Jest jeszcze za wcześnie, by ocenić skuteczność wykrywania nowotworów przez mrówki. Prawdopodobnie będzie ona jednak niższa niż w przypadku psów. To dlatego, że psie nosy są ewenementem w świecie przyrody. Służą nie tylko do wykrywania zmian nowotworowych, ale także wirusów, np. SARS-CoV-2.