AI na straży bezpieczeństwa
Projekt prowadzony przez Forum Virium Helsinki – agencję innowacji miasta – korzysta z finansowania Unii Europejskiej w ramach programu ELABORATOR. Czterdzieści hulajnóg od operatora Tier-Dott zostało wyposażonych w czujniki opracowane przez brytyjską firmę See.Sense, które wykrywają nagłe hamowanie, gwałtowne skręty oraz wibracje mogące sygnalizować zagrożenia na drodze.
Dane zbierane przez czujniki są następnie analizowane i wizualizowane za pomocą platformy mobilności stworzonej przez francuski startup Vianova. Dzięki temu władze miasta mogą lepiej rozumieć, gdzie i dlaczego dochodzi do niebezpiecznych sytuacji.
“Wykorzystując zaawansowaną technologię, możemy pomóc miastu uzyskać nowe informacje o wypadkach i sytuacjach, które były bliskie wypadku, a także o miejscach, gdzie ryzykowne sytuacje są skoncentrowane” – wyjaśnia Noora Reittu, kierownik projektu ELABORATOR.
Mikromobilność pod lupą w Europie
Decyzja Helsinek nie jest przypadkowa. W 2023 roku tylko w Niemczech policja zarejestrowała 9425 wypadków z udziałem hulajnóg elektrycznych, z czego 22 zakończyły się śmiercią – to dwukrotnie więcej niż rok wcześniej. W odpowiedzi na rosnące problemy z bezpieczeństwem wiele europejskich miast wprowadza nowe restrykcje.
Paryż w 2023 roku całkowicie zakazał wynajmu hulajnóg elektrycznych, a miasta takie jak Oslo i Madryt wprowadzają ograniczenia wielkości flot, strefy zakazu parkowania lub bardziej restrykcyjne limity prędkości.
Sytuacja w Polsce: gwałtowny wzrost wypadków
Polski kontekst jest szczególnie niepokojący. Według najnowszych danych Policji, w 2024 roku kierujący hulajnogami elektrycznymi spowodowali 372 wypadki – to wzrost o niemal 41 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. W tych wypadkach zginęło 5 osób, a 619 zostało rannych.
Szczególnie niepokojące są dane dotyczące najechań na pieszych – w 2024 roku odnotowano 64 takie przypadki, a także 38 wypadków, w których poszkodowanymi byli rowerzyści. Co więcej, 42 osoby zostały poszkodowane jako pasażerowie hulajnóg, mimo że przewożenie drugiej osoby jest prawnie zabronione.
Według raportu ESRA3, Polska jest jednym z europejskich liderów pod względem popularności hulajnóg elektrycznych – aż 28 procent badanych deklaruje korzystanie z tego środka transportu.
Infrastruktura a bezpieczeństwo
Fińska inicjatywa ma inne podejście niż dotychczasowe próby rozwiązania problemu. Zamiast skupiać się wyłącznie na zachowaniu użytkowników, Helsinki koncentrują się na jakości infrastruktury. Wbudowane w pojazdy czujniki mogą pomóc zidentyfikować problematyczne miejsca w infrastrukturze drogowej, które przyczyniają się do wypadków.
“Współpracując z miastem Helsinki, możemy wyjść poza reaktywne inicjatywy bezpieczeństwa i proaktywnie identyfikować ryzyka dzięki danym w czasie rzeczywistym” – mówi Elina Bürkland, szefowa polityki publicznej firmy Dott w krajach nordyckich.
Czy AI trafi do Polski?
W Polsce problemy z hulajnogami elektrycznymi są coraz bardziej widoczne, szczególnie w dużych miastach. W Warszawie jednoślady – w tym hulajnogi, rowery i motocykle – są uczestnikami ponad połowy wszystkich wypadków drogowych, co jest pierwszym takim przypadkiem w historii miasta.
Polskie miasta, takie jak Warszawa i Kraków, już wprowadzają różne regulacje – od wyznaczonych miejsc parkowania po ograniczenia prędkości w niektórych strefach. Warszawa ma umowy z pięcioma operatorami (Bolt, Dott, Lime, Blinkee i TIER) regulujące zasady działania, a Kraków wprowadził system ponad 300 wyznaczonych punktów mobilności.
Przyszłość mikromobilności
Wyniki pilotażu w Helsinkach mogą wpłynąć na przyszłe regulacje unijne dotyczące mikromobilności. Tier-Dott, które powstało z fuzji dwóch operatorów w 2024 roku, stawia na współpracę z miastami opartą na danych jako sposób na zrównoważony rozwój branży.
Czytaj też: Test Xiaomi Electric Scooter 5 Max – hulajnoga, co miasta się nie boi
Czy sztuczna inteligencja w hulajnogach to przyszłość bezpieczeństwa? Helsinki za kilka miesięcy mogą dać nam odpowiedź. Jedno jest pewne – przy rosnącej liczbie wypadków potrzebujemy nowych rozwiązań, a technologia AI może być kluczem do proaktywnego podejścia do bezpieczeństwa na drogach. Może warto też u nas zacząć myśleć nie tylko o mandatach i zakazach, ale o tym, jak technologia może pomóc nam bezpieczniej poruszać się po miastach?