Trzeci taki obiekt wykryty w Układzie Słonecznym
To dopiero trzeci znany nauce przypadek ciała wykrytego w naszej okolicy i pochodzącego spoza jej granic. Dwa poprzednie również obiły się szerokim echem wśród badaczy kosmosu, a astronomowie sugerują, jakoby takich obiektów było zdecydowanie więcej. Po prostu dotychczas stosowane narzędzia nie były wystarczająco czułe, aby dokonywać ich detekcji.
Czytaj też: Kometa międzygwiezdna 3I/ATLAS zmienia kolor. Astronomowie dostrzegli zagadkową poświatę
3l/ATLAS ma przed badaczami jeszcze sporo tajemnic, choć udało się też wyjaśnić wiele dotychczasowych niewiadomych. Naukowcy zauważyli, że zawiera związki chemiczne bogate w węgiel i wytwarza je w szybszym tempie niż prawie jakakolwiek inna kometa w Układzie Słonecznym. Jednym z tych związków jest metanol, czyli kluczowy składnik chemii prebiotycznej. Sprawa jest tym bardziej intrygująca, że dotychczas nie zaobserwowano go w innych obiektach międzygwiezdnych.
Zmiany wraz z przybliżaniem się do Słońca
Podczas przelotu w kierunku naszej gwiazdy, 3l/ATLAS doświadczała wyraźnych zmian w swoim zachowaniu. Utworzyła się wokół niej otoczka z pary wodnej i gazu, zawierająca także znacznie większe ilości dwutlenku węgla niż w ma to miejsce w kometach Układu Słonecznego. Co istotne, pierwsze emisje zaobserwowano już w relatywnie dużej odległości od Słońca. Jaki z tego wniosek? Ano taki, że 3l/ATLAS najwyraźniej nie minęła innej gwiazdy przez setki milionów lat lub odkąd opuściła swój macierzysty układ.
Do wykrycia tego niezwykłego obiektu doszło 1 lipca, kiedy to system Last Alert System dostrzegł obiekt pędzący przez Układ Słoneczny. Kolejne tygodnie obserwacji doprowadziły ich autorów do kluczowego wniosku: 3l/ATLAS jest obiektem międzygwiezdnym, prawdopodobnie starszym niż Układ Słoneczny. 19 grudnia doszło do rekordowo bliskiego przelotu względem Ziemi, a kometa międzygwiezdna jest teraz na drodze do opuszczenia naszego układu.
Składniki życia na 3l/ATLAS
Donosimy o wykryciu metanolu (CH3OH) w kierunku komety międzygwiazdowej 3I/ATLAS za pomocą Atacama Compact Array należącego do Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA) w dniach UT 2025 28 sierpnia, 18 i 22 września oraz 1 października, a także cyjanowodoru (HCN) 12 i 15 września – relacjonują autorzy nowych badańJak podkreślają, tempo produkcji CH3OH gwałtownie wzrosło od sierpnia do października, w tym wzrost w pobliżu wewnętrznej krawędzi strefy sublimacji H2O przy r H = 2 au. W zestawieniu z innymi kometami śledzonymi w zakresie fal radiowych, wyliczone stosunki CH3OH/HCN w 3I/ATLAS należą do najwyższych wartości wzbogacenia zmierzonych dla jakiejkolwiek komety.
Czytaj też: Sonda MAVEN zbierała dane na temat komety 3l/ATLAS. Nagle NASA utraciła z nią łączność i nie wiemy, dlaczego
Pod tym względem tytułowy obiekt “przegrywa” jedynie z wyjątkowo anomalną kometą Układu Słonecznego znaną jako C/2016 R2 (PanSTARRS). Oczywiście obecność składników życia to nie to samo, co istnienie życia na powierzchni 3l/ATLAS. Aby tak było, potrzeba jeszcze elementów budulcowych, takich jak aminokwasy. Ale wykryty metanol może być używany do tworzenia bardziej złożonych cząsteczek, takich jak cukry, aminokwasy i prekursory DNA/RNA. W przypadku 3I/ATLAS zawartość metanolu jest ogromna, ponieważ stanowi około 8 procent pary komety. To bardzo ważna informacja, choć wciąż czekamy na pełne ustalenia w tej sprawie.