Historia firmy Apple i jej założyciela, wizjonera – Steve’a Jobsa

Steve Jobs, urodzony 24 lutego 1955 roku w San Francisco, został adoptowany przez Paula i Klarę Jobsów, mieszkających w Mountain View w hrabstwie Santa Clara. W czasach liceum został zatrudniony w firmie Hewlett-Packard, gdzie pracował wraz ze Stephenem Woźniakiem – Amerykaninem polskiego pochodzenia. W 1974 roku Jobs został technikiem w firmie Atari – producenta popularnych gier – pragnąc uzbierać pieniądze na podróż do Indii. Wraz z Danielem Kottke, przyjacielem ze studiów (który później został pierwszym pracownikiem Apple’a), postanowił spełnić marzenia. Podróż do Indii z plecakami, w poszukiwaniu filozoficznego oświecenia, zakończyła się dość niespodziewanie – Jobs stał się Buddystą, zgolił głowę i założył tradycyjną, hinduską odzież. Po tym wrócił do starej posady w Atari, werbując przy okazji Woźniaka.
Historia firmy Apple i jej założyciela, wizjonera – Steve’a Jobsa

Lata 70′: Początki Apple

W 1976 roku, wówczas 21-letni Steve Jobs, 25-letni Stephen Wożniak, który notabene był elektronicznym hakerem, oraz 41-letni Ronald Gerald Wayne, założyli firmę Apple. Z sypialni Jobsa, interes przeniesiono do garażu, po czym najstarszemu z założycieli odechciało się współpracy. Jeszcze w tym samym roku powstał pierwszy osobisty komputer Apple I – zbudowany przez Woźniaka, zaprezentowany w kwietniu w Homebrew Computer Club (Palo Alto, Kalifornia) i wyprodukowany w nakładzie 200 sztuk.

Do sprzedaży trafił w lipcu 1976 roku, a kosztował szatańską kwotę 666,66 dolara. Rok później powstał model Apple ][ – pierwszy komputer wyprodukowany przez Apple Computer – który trafił do masowej produkcji. Nową wersję od poprzednika różniła przede wszystkim łatwość w obsłudze, ilość funkcji oraz rozszerzalność, np. o stację dyskietek. Przez całe lata 80. i większość 90., Apple ][ był podstawą amerykańskiej edukacji.

Lata 80′: Lata świetności

W maju 1980 roku na rynek trafił pierwszy komputer osobisty skierowany do użytkowników biznesowych – Apple /// – nad którym prace trwały od 1978 roku, pod kierownictwem Dr. Wendell’a Sandera. Model ten został wyposażony w procesor Synertek 6502A z taktowaniem 2 MHz, 128 kB pamięci RAM (rozszerzalna do 512 kB) oraz zaawansowany, “wyrafinowany” system operacyjny Sophisticated Operating System (SOS). Cena komputera zaczynała się od 4 340 dolarów, co niestety było główną przyczyną jego handlowej klapy.

W styczniu 1983 roku Apple Computer wprowadziło do sprzedaży trzeci model z serii Apple II, oznaczony literką e, która miała wskazywać na wzmocnienie komputera (“enhanced”). Odnosi się to do faktu, że teraz popularne dodatki do poprzednich wersji, były oferowane w standardzie. Polepszono również rozszerzalność (chociażby do 1 MB pamięci operacyjnej) komputera i dodano kilka nowych funkcji, a całość wyceniono na 1298 dolarów. To wszystko było przyczyną faktu, iż Apple IIe był najdłużej, bo aż przez 11 lat, produkowanym komputerem w historii firmy.

Również w 1978 roku rozpoczął swój żywot projekt Lisa, który miał być potężnym komputerem osobistym z interfejsem graficznym, skierowanym do klientów biznesowych. W roku 1982 Steve Jobs został odsunięty od tego projektu, toteż zaangażował się w projekt równoległy – Macintosh, o którym napisze nieco później. Lisa zadebiutowała 19 stycznia 1983 roku, kosztując wówczas 9 995 dolarów. Komputer został oparty na procesorze Motorola 68000 z taktowaniem 5 MHz i wyposażony w 1 MB pamięci RAM, dwie dwugłowicowe stacje dyskietek Apple “FileWare” o rozmiarze 5¼ cala, a także opcjonalnie zewnętrzny dysk twardy Apple “ProFile” o pojemności 5 MB. Ostateczna wersja Lisy oferowała (również opcjonalnie) wewnętrzny dysk twardy “Widget” o pojemności 10 MB.

Tymczasem Steve Jobs w 1983 roku namówił Johna Sculley’a, aby ten porzucił swoją posadę w firmie Pepsi-Cola, zaprzestał sprzedawania dzieciom posłodzonej wody i został dyrektorem generalnym Apple’a.Tak też się stało.

Rok 1984: Era Macintosha

22 stycznia 1984 roku po raz pierwszy ujawnia się genialna wręcz polityka marketingowa Apple’a. Podczas trzeciej kwarty Super Bowl XVIII, w czasie najlepszej oglądalności najpopularniejszego programu telewizyjnego – decydującego starcia między Los Angeles Raiders a Washington Redskins o mistrzostwo ligi NFL – cały stadion Tampa i większość Amerykanów ujrzeli minutową reklamę komputera Macintosh. Wyreżyserowana przez Ridleya Scotta reklamówka, wyraźnie nawiązuje do futurystycznej antyutopii George’a Orwella o tytule “Rok 1984”, która wydana została w 1949 roku. Koszt nakręcenia reklamy, jak na tamte czasy, opiewał na astronomiczną kwotę 900 000 dolarów. Modelka i sportsmenka Anya Major, jako uosobienie Macintosha, zakończyła erę “Wielkiego Brata” – granego przez Davida Grahama.

Dwa dni później, a konkretniej 24 stycznia 1984 roku, na corocznym zebraniu udziałowców Apple’a, Jobs zaprezentował Macintosha 128K. To pierwszy udany (z ekonomicznego punktu widzenia) komputer osobisty z myszką i GUI. Dzisiejszego jubilata wyposażono w procesor Motorola 68000 z zegarem 8 MHz (sprzeciwiając się monopolowi Intela), 128 kB pamięci RAM, 64 kB pamięci ROM, wbudowany 9-calowy monitor o rozdzielczości 512 x 342 piksele i 3,5-calową stację dyskietek (400 kB). Klasyczny Mac mierzył 13,8 x 9,6 x 10,9 cali, a ważył 7,5 kilograma.

Projekt Macintosh narodził się pod koniec lat 70., kiedy pracownik Apple’a – Jef Raskin – wymyślił łatwy w użyciu i tani komputer dla przeciętnego użytkownika. We wrześniu 1979 roku Raskin uzyskał zgodę na zebranie zespołu, który miał rozpocząć pracę nad prototypem.

Od lewej: Andy Hertzfeld, Chris Espinosa, Joanna Hoffman, George Crow, Bill Atkinson, Burrell Smith i Jerry Mannock

Do zespołu, obok osób widocznych na zdjęciu, dołączyli również Susan Kare oraz Daniel Kottke. Wkrótce potem powstał sprzęt i oprogramowanie oryginalnego Macintosha, którego wyposażono w mikroprocesor Motorola 6809E, 64 kilobajty pamięci RAM oraz czarno-biały monitor o rozdzielczości 256 x 256 pikseli. Bud Tribble, programista Macintosha, wpadł na pomysł wykorzystania graficznego oprogramowania znanego z Lisy, co możliwe było poprzez zamianę procesora 6809E na model 68000 z wyższym (niż w Lisie) taktowaniem – 8 MHz. Dzięki temu nowy Mac mógł obsłużyć ekran o rozdzielczości 384 x 256 pikseli, wykorzystując szybszy CPU, ale mniej pamięci RAM – co czyniło go znacznie tańszym od Lisy.

Nowy projekt wykorzystywał również graficzny interfejs użytkownika (GUI), który był znacznie wygodniejszym rozwiązaniem, niż wpisywanie kolejnych linijek kodu. Rozwiązanie to przykuło uwagę Jobsa, który po odejściu Raskina w 1981 z powodu konfliktu z dzisiejszym prezesem Apple’a, objął stery nad tym projektem. Jobs, zaintrygowany technologią GUI zaprojektowaną przez Xerox PARC, wynegocjował wizytę w owej firmie, aby obejrzeć ich komputery w akcji. Interfejsy użytkownika Lisy i Macintosha to kombinacja technologii Xerox PARC z pomysłami widocznej wyżej grupy pracowników Apple’a.

Macintosh był sprzedawany wraz z dwiema aplikacjami – edytorem tekstu MacWrite oraz grafiki – MacPaint, w cenie 2 495 dolarów. Niestety, głównym problemem intuicyjnego, graficznego systemu operacyjnego był brak kompatybilnego oprogramowania, z którego większość wymagała przeprojektowania i napisania kodu od nowa. To był krok, na który wielu producentów oprogramowania się nie zdecydowało.

Steve Jobs był dość charyzmatycznym dyrektorem Apple’a, a wielu z jego pracowników opisywało go jako kapryśnego i wybuchowego kierownika. Pod koniec 1984 roku dodatkowo nastąpił kryzys w sprzedaży na całym świecie. To były dwie główne przyczyny pogorszenia się stosunków na linii Jobs – Sculley, które poskutkowały zwolnieniem tego pierwszego pod koniec maja 1985 roku z funkcji kierownika dywizji Macintosha. Jobs rozstał się z firmą Apple na ponad 10 lat.

Mniej więcej w tym samym czasie, Steve postanowił założyć kolejną firmę komputerową – NeXT Computer. Jej pierwszy komputer, podobnie jak Lisa, był zaawansowaną stacją roboczą, która jednak nie przyjęła się na rynku z uwagi na horrendalną cenę. Następne produkty firmy były już jednak znacznie bardziej udane, a kierowano je przede wszystkim do studentów i naukowców, z uwagi na nowatorskie i eksperymentalne technologie.

Lata 1985 – 1989: Era publikowania zza biurka

Tymczasem od 1985 roku, kombinacja Maka, drukarki LaserWriter oraz różnego rodzaju oprogramowania, jak MacPublisher firmy Boston Software, czy PageMaker firmy Aldus, umożliwiała użytkownikom wprowadzenie tekstu i obrazu do komputera, przygotowanie go do druku, podgląd i wydrukowanie gotowego dokumentu – innymi słowy przeprowadzenie procesu Desktop Publishing (publikowanie zza biurka). Choć na początku ten rodzaj aktywności zarezerwowany był wyłącznie dla Maków, dość szybko stał się standardem również dla użytkowników komputerów IBM PC. Następnie, aplikacje takie jak Macromedia FreeHand, QuarkXPress, Adobe Photoshop i Adobe Illustrator, umocniły pozycję Maka wśród komputerów graficznych i pomogły rozbudować raczkujący wtedy segment Desktop Publishing.

Ograniczenia pierwszego Maka szybko zostały obnażone – bardzo mało pamięci, nawet w porównaniu z innymi komputerami osobistymi z 1984 roku, którą ciężko było rozszerzyć. Brakowało również dysku twardego, albo chociaż możliwości jego podłączenia w łatwy sposób. W październiku 1985 roku, Apple zwiększyło pamięć operacyjną Macintosha do 512 KB, jednak wciąż niewygodnie rozszerzało się pamięć w starszych Makach z 128 kilobajtami pamięci.

Dlatego 10 stycznia 1986 roku, firma z Cupertino wprowadziła komputer o nazwie Macintosh Plus, który główny nacisk kładł właśnie na pamięć i komunikację. W standardzie można było znaleźć 1 Megabajt pamięci RAM, która jednak rozszerzalna była do 4 MB, a także rewolucyjną równoległą magistralę SCSI (Small Computer Systems Interface), dzięki której podłączyć można było aż siedem różnych komponentów, jak dysk twardy, czy skaner. Napęd dyskietek został natomiast rozbudowany do 800 KB pojemności. Macintosh Plus kosztował wówczas 2 600 dolarów i był strzałem w dziesiątkę – produkowany był aż do 15 października 1990 roku. Sprzedawany był przez ponad cztery lata i dziesięć miesięcy, będąc jednocześnie najbardziej żywotnym Makiem w historii firmy.

We wrześniu 1986 roku Apple wprowadziło platformę Macintosh Programmer’s Workshop (MPW), która jak sama nazwa wskazuje była środowiskiem programisty do projektowania oprogramowania dla Maków na Makach. Natomiast miesiąc wcześniej, firma z Cupertino zaprezentowała program do zarządzania danymi HyperCard, ale również dodała do swojego systemu operacyjnego rozszerzoną wersję programu Finder, nazwaną MultiFinder, która zapoczątkowała wielozadaniowość – możliwe stało się uruchomienie kilku aplikacji na raz. Obydwa programy były dołączane do każdego Macintosha zakupionego od jesieni 1986 roku.

Tymczasem w Apple zorientowano się, że nowy Mac Plus nie rozwiązał wszystkich problemów. Procesor wciąż pracował z niską częstotliwością, a grafika pozostawiała wiele do życzenia, co hamowało zapędy Maka do wejścia na rynek biznesowych komputerów. Dzięki ulepszonym procesorom Motoroli, zbudowanie nowej, szybszej maszyny stało się możliwe. Zatem w 1987 roku Apple, korzystając z nowej technologii firmy z Schaumburga, wprowadziło Macintosha II z procesorem Motorola 68020, pracującym z częstotliwością 16 MHz. Jednak głównym ulepszeniem był zapisany w pamięci ROM silnik Color QuickDraw – kolorowa wersja graficznego języka, który był sercem maszyny. Pośród wielu usprawnień w bibliotekach Color QuickDraw, przełomem była możliwość obsługi wyświetlacza każdej wielkości i z jakąkolwiek głębią kolorów, a dodatkowo możliwa była obsługa kilku monitorów. Macintosh II wyznaczył nowy kierunek – otwarta architektura z wieloma gniazdami rozszerzeń oraz obsługą kolorowej grafiki. Dodatkowo był wyposażony w wewnętrzny dysk twardy i zasilacz z wentylatorem, który notabene początkowo był dość głośny. W późniejszych modelach montowano znacznie cichsze zasilacze i dyski twarde.

Obok komputera Macintosh II, wprowadzony został również Macintosh SE – pierwszy kompaktowy Mac z 20-megabajtowym dyskiem twardym i jednym gniazdem rozszerzeń. Ponadto nowy model porzucił dotychczasowy, oryginalny design Macintosha i Apple II, zaprojektowany przez Jerry’ego Manocka i Terry’ego Oyamę, czerpiąc inspirację ze stylu “Snow White”, znanego już z modelu Macintosh II, który charakteryzował się tym, że obudowa komputera sprawiała wrażenie mniejszej, niż tak naprawdę była. Model SE sprzedawany był wraz z myszką i klawiaturą, podłączanymi do niego za pomocą szeregowego portu Apple Desktop Bus (ADB), który do tej pory jest dostępny, jednak Apple nie wspiera go od 1999 roku.

Jeszcze w 1987 roku, na bazie komórek organizacyjnych (tzw. Spin off) Apple’a, powstała firma Claris, która zajmowała się oprogramowaniem komputerowym. Otrzymała ona kod i prawa do wielu programów napisanych przez firmę z Cupertino, zwłaszcza MacWrite, MacPaint i MacProject, co miało na celu oddzielenie działań w segmencie oprogramowania użytkowego, od aktywności w segmentach sprzętu i systemów operacyjnych. W późnych latach 80. Claris wprowadziła wiele przekształconych aplikacji, oznaczonych mianem Pro – MacPaint Pro, MacDraw Pro, MacWritePro i FileMaker Pro. Co więcej, aby móc dostarczyć pełny pakiet biurowy, firma założona w Santa Clara wykupiła arkusz kalkulacyjny Wingz firmy Informix (którą notabene wykupił w 2001 roku IBM) i zmieniła jego nazwę na Claris Resolve, a także dodała do oferty narzędzie do tworzenia prezentacji – Claris Impact. Do wczesnych lat 90. aplikacje Claris dołączano do większości konsumenckich Macintoshów, a co za tym idzie – były niezwykle popularne. W 1991 roku, firma zarządzana przez Billa Campbella wydała oprogramowanie ClarisWorks, oryginalnie napisane i wprowadzone w 1984 roku przez Apple’a, które zajęło drugą pozycję wśród najlepiej sprzedających się aplikacji firmy. W 1998 roku Claris została z powrotem włączona do Apple’a, a ClarisWorks zostało ponownie przemianowane na AppleWorks, począwszy od wersji 5.0.

W 1988 roku, Apple pozwało Microsoft i Hewlett-Packard zarzucając im naruszenie praw autorskich, dotyczących graficznego interfejsu użytkownika (GUI). Głównym, choć nie jedynym powodem były prostokątne, zachodzące na siebie okienka, których rozmiary można dowolnie zmieniać. Po czterech latach sprawa została rozstrzygnięta na niekorzyść Apple’a. Swoją dezaprobatę wobec takiej postawy “jabłuszka” wyraziła Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF – Free Software Foundation), według której Apple chciało zmonopolizować segment interfejsów GUI. To pchnęło FSF do bojkotu platformy Macintosh, dla której nie zostało wydane żadne oprogramowanie GNU przez następnych siedem lat.

Abstrahując od aktywności firmy Claris i wszelkich spraw sądowych, Apple w 1988 roku wprowadziło komputer Macintosh IIx, wyposażony w nowy 32-bitowy mikroprocesor Motorola 68030 oraz zestaw układów realizujących dostęp do pamięci fizycznej komputera, żądanej przez procesor, czyli innymi słowy Memory Management Unit (MMU). Rok później do oferty Apple’a dołączyły również: Macintosh IIcx (bardziej kompaktowa wersja z mniejszą ilością gniazd) oraz nowy Mac SE/30, oparty na procesorze 68030 z taktowaniem 16 MHz. Ciekawą sytuacją jest zmiana tendencji w nazewnictwie (tj. SE/30) z dość prostego powodu – Apple chciało uniknąć nazwy ‘SEx’. W tym samym roku wprowadzono pierwszego czystego “32-bitowca” – Macintosha IIci – który nie dość, że posiadał procesor z zegarem 25 MHz, to również mógł obsługiwać ponad 8 MB pamięci RAM. System 7 o nazwie kodowej Big Bang (a czasem zwany również Mac OS 7) był pierwszym systemem operacyjnym dla Maków, który obsługiwał 32-bitowe adresowanie.

Apple wprowadziło również Macintosha Portable – maszynę z płaską, aktywną matrycą (w niektórych modelach z podświetleniem) oraz procesorem Motorola 68000 z taktowaniem 16 MHz. W 1989 roku do sprzedaży, w cenie 9900 dolarów, trafił Macintosh IIfx, w którym oprócz szybkiego procesora z zegarem 40 MHz, umieszczono również szybszą pamięć operacyjną oraz dwa procesory Apple II-era, dedykowane do obsługi urządzeń I/O.

Lata 1990 – 1998: Wzloty i upadki

Microsoft Windows 3.0, który zaczął zbliżać się do systemu operacyjnego Macintosha, zarówno pod względem wydajności, jak i zestawu funkcji/narzędzi, został wprowadzony na rynek w maju 1990 roku i był użytkową, tańszą alternatywą dla relatywnie drogiej platformy Apple’a. Odpowiedzią tej ostatniej było wprowadzenie linii niedrogich Maków w październiku 1990 roku. Macintosh Classic, zasadniczo tańsza wersja Macintosha Plus, był sprzedawany po 999 dolarów, co czyniło go najtańszym Makiem aż do początku 2001 roku. Na rynek trafiła również budżetowa (przynajmniej w założeniu) odmiana Maka – Macinstosh LC (Low Cost) – zamknięty w charakterystycznej obudowie, przypominającej pudełko pizzy. Był on oparty na procesorze Motorola 68020, oferował kolorową grafikę, a sprzedawany był wraz z monitorem o rozdzielczości 512 x 384 pikseli, w cenie 1800 dolarów. Kolejnym modelem był Macintosh IIsi, posiadający procesor z taktowaniem 20 MHz i jedno gniazdo rozszerzeń. Jego koszt to 2500 dolarów. Wszystkie trzy maszyny sprzedawały się nieźle, chociaż marża zysku Apple’a była znacznie niższa, w porównaniu z poprzednimi komputerami.

W 1991 roku pojawiły się dwa Macintoshe z nowej serii – Quadra 700 i 900 – pierwsze Maki wyposażone w nowy procesor Motorola 68040 z taktowaniem 40 MHz. Wprowadzono również usprawnione wersje komputerów, które w roku poprzednim biły rekordy popularności, Macintosh Classic II oraz Macintosh LC II. Korzystały one z procesorów 68030 z zegarami 16 MHz. W październiku, Macintosh Portable został zastąpiony trzema nowymi modelami z linii PowerBook. Pierwszy z nich to jego miniaturowy klon – PowerBook 100, drugi – PowerBook 140 – został wyposażony w procesor 68030 z taktowaniem 16 MHz, natomiast model PowerBook 170 oparto na tym samym procesorze, ale z wyższym zegarem 25 MHz. Były to pierwsze komputery Apple’a ze wszystkimi komponentami umieszczonymi pod klawiaturą, a także z wbudowanym urządzeniem wskazującym – trackballem.

Następny rok stał pod znakiem low-endowych komputerów Performa, które sprzedawane były w niezbyt tradycyjnych, jak na elektronikę, sklepach. W praktyce były to znane już modele, jak Quadra, czy LC, jednak pod zmienionymi nazwami. Dwa lata później, a konkretniej w maju, Apple wprowadziło drugą generację PowerBooków (seria 500), które wyposażono w nowatorskie touchpady. Również w 1994 roku, firma z Cupertino porzuciła procesory Motoroli na rzecz architektury RISC (Reduced Instruction Set Computing) PowerPC, opracowanej przez przymierze AIM zawarte przez firmy Apple, IBM i Motorola. Linia Power Macintosh składała się ze stacji roboczych opartych na nowych układach, których w pierwszych dziewięciu miesiącach sprzedano ponad milion egzemplarzy.

Pomimo takiego technicznego i komercyjnego sukcesu Apple’a, jego udział w rynku zaczął gwałtownie maleć, jako że na rynku pojawiły się nowe produkty konkurencji – Microsoft Windows 95 oraz procesory Intel Pentium. To znacząco wzmocniło możliwości multimedialne i wydajność komputerów kompatybilnych z IBM PC i coraz bardziej przybliżało system Windows do interfejsu Mac GUI. W odpowiedz, Apple rozpoczął program Macintosh clone, czyli komputera produkowanego przez firmy trzecie, ale pracującego pod kontrolą System 7. Ten ruch pozwolił nieco zwiększyć udział w rynku Macintosha, użytkownicy zyskali tańszy sprzęt, jednak Apple ucierpiało na tym finansowo.

W 1996 roku, Apple poinformowało o przejęciu firmy NeXT za kwotę 429 milionów dolarów. Transakcja została sfinalizowana pod koniec 1996 roku, co pozwoliło powrócić Jobsowi do firmy, którą założył. Szybko objął stanowisko tymczasowego dyrektora generalnego Apple’a, zaś w 1997 roku nakazał zmienić nazwę systemu operacyjnego w wersji 7.7, na Mac OS 8. Jako, że firma z Cupertino upoważniała firmy trzecie do korzystania wyłącznie z platformy System 7, linia komputerów Macintosh clone przestała istnieć. Ta decyzja spowodowała znacznie straty finansowe firm takich, jak Motorola, czy Power Computing Corporation, które zainwestowały poważne pieniądze w produkcję swoich własnych klonów Maka.

Lata 1998 – 2005: Odrodzenie

Rok po tym, jak do firmy powrócił wizjoner i założyciel – Steve Jobs – Apple wprowadziło na rynek pierwszy komputer typu all-in-one, któremu nadano nazwę iMac. Zdecydowanie najbardziej charakterystycznym komponentem nowego komputera była jego półprzezroczysta obudowa – oryginalnie w kolorze niebieskozielonym (cyan, a konkretniej Bondi blue). iMaki pozbyły się dotychczasowych standardów łączności, jak SCSI i ADB, na rzecz dwóch portów USB. Ponadto w wyposażeniu znalazła się stacja dysków CD, zamiast stacji dyskietek. W ciągu 139 dni, Apple sprzedało ponad 800 tysięcy iMaków, zarabiając przy tym 309 milionów dolarów (roczny zysk) – notując pierwszy finansowo korzystny okres od 1995 roku.

iBook, zapowiedziany w lipcu 1999 roku, był pierwszym notebookiem Apple’a przeznaczonym na rynek konsumencki. Jeszcze przed rynkową premierą we wrześniu, zostało zamówionych 140 tysięcy egzemplarzy, natomiast miesiąc później nowe notebooki okazały się takim samym hitem sprzedażowym, jak iMaki. Apple ciągle dodawało nowe produkty do swojej oferty, w tym: G4 Cube – kompaktowy komputer osobisty, którego kostkowy design został zaczerpnięty z NeXTcube firmy NeXT, eMac – komputer all-in-one w białej obudowie, przeznaczony na segment edukacyjny, a także PowerMac G4 z procesorem 400 MHz i 128 MB pamięci, który skierowany był do profesjonalistów. Oryginalny iMac korzystał z procesora G3, jednak ciągłej aktualizacji komputerów do procesora w wersji G4, a potem G5, towarzyszyła również zmiana designu, z obudowy w kilku kolorach, do białego plastiku. Obecnie, iMaki zamknięte są w aluminiowych obudowach. 11 stycznia 2005 roku Apple zapowiedziało wprowadzenie desktopa o wadze 1,31 kilograma i wysokości 5,1 centymetra – Mac Mini, który kosztował 499 dolarów, co czyniło go do tej pory najtańszym Makiem. Jego zewnętrzny zasilacz był jednej trzeciej wielkości samego komputera. Początkowo Maki mini opierały się na procesorach PowerPC G4 z taktowaniem od 1,25 do 1,5 GHz.

Tymczasem system operacyjny Maka rozwinął się do wersji 9.2.2, jednak jego przestarzała architektura, choć kilka razy modernizowana, potrzebowała zmiany. Dlatego Apple wprowadziło w pełni odnowiony, oparty na Uniksie system operacyjny Mac OS X, który miał być następcą Mac OS 9. Nowa platforma korzystała z open-source’owego Darwina, jądra XNU i mikrojądra Mach, natomiast oparta była na systemie NeXTStep (firmy NeXT), zorientowanym na pracę w środowisku graficznym. Pierwsza publiczna beta wersja systemu Mac OS X została wydana we wrześniu 2000 roku, natomiast zawierała graficzny interfejs użytkownika Aqua. Za możliwość przetestowania nowego systemu trzeba było zapłacić 30 dolarów. Premiera systemu Mac OS X 10.0 (alias Cheetah) odbyła się 24 marca 2001 roku.

Od roku 2006: Era Intela

Częściowo ze względu na niemożność produkcji procesorów G5 z przeznaczaniem dla notebooków, Apple przestało wykorzystywać mikroprocesory PowerPC w 2006 roku. Na konferencji Worldwide Developers Conference (WWDC) 2005, Steve Jobs zapowiedział tą zmianę, ale także zwrócił uwagę, że Mac OS X był od samego początku przygotowywany do współpracy zarówno z architekturą Intela, jak i PowerPC. Od tej pory wszystkie nowe Maki korzystały z procesorów x86 tworzonych przez Intela, a kilka z nich nawet zyskało nowe nazwy, aby zaznaczyć tę zmianę. Maki oparte na platformie firmy z Santa Clara mogły korzystać ze starszego oprogramowania pisanego pod PowerPC, dzięki emulatorowi Rosetta, jednak aplikacje pracowały z zauważalnie mniejsza prędkością. Wraz z wprowadzeniem Maków opartych na procesorach Intela, stało się możliwe zainstalowanie systemu operacyjnego Windows na sprzęcie Apple’a, bez użycia oprogramowania emulacyjnego, jak Virtual PC. W marcu 2006 roku grupa hakerów poinformowała, że udało im się odpalić system Windows XP na komputerze ze znaczkiem jabłuszka. Grupa udostępniła na swojej stronie internetowej oprogramowanie w ramach licencji open source. 5 kwietnia 2006 roku Apple zapowiedziało publiczną wersję beta oprogramowania Boot Camp, które umożliwia posiadaczom Maków z platformą Intela zainstalowanie na nich systemu Windows XP – w późniejszych wersjach dodano również wsparcie dla systemu Windows Vista. Od wersji systemu Mac OS X 10.5, Boot Camp jest standardowym dodatkiem.

W ostatnich latach, Apple zanotowało znaczny wzrost w sprzedaży Maków. Od 2001 do 2007 roku, sprzedaż Maków sukcesywnie wzrastała. 22 października 2007 roku Apple podało swoje wyniki za czwarty kwartał, w którym swoich nabywców znalazły aż 2 164 000 Maków. W pierwszym kwartale roku fiskalnego 2009, Apple zanotowało swój rekordowy przychód w wysokości 10,17 miliarda dolarów, sprzedając ponad 22 miliony i 700 tysięcy iPodów, 4 miliony i 350 tysięcy iPhonów oraz 2 miliony i 500 tysięcy Maków. Jak widać firmie z Cupertino niestraszny jest nawet kryzys finansowy. Niektórzy twierdzą, że taki wzrost sprzedaży Maków ma po części związek z ogromnym sukcesem iPodów – efekt halo, gdzie zadowoleni posiadacze odtwarzaczy muzycznych, zaczęli kupować również inny sprzęt Apple’a. Na taki stan rzeczy swój wpływ ma również przesiadka na procesory Intela, przez wielu uważane za najlepsze na rynku.

2007: Dotyk iPhone’a

9 stycznia 2007 roku na konferencji MacWorld Jobs poinformował, że Apple Computer Inc. od teraz nazywać się będzie Apple Inc. i zamiast na komputerach, skupi się głównie na mobilnych urządzeniach domowej rozrywki. Chwilę później pokazał światu swoje prawdopodobnie najciekawsze, najbardziej innowacyjne urządzenie – iPhone’a. Chociaż nie był to pierwszy smartfon na rynku, nie było to pierwsze urządzenie z ekranem dotykowym, to prostota jego obsługi, nowoczesny design i dostęp do Internetu czyniły z niego protoplastą nowego segmentu rynku.

iPhone – początek ogromnego sukcesu Apple’a

Prace nad iPhone’em rozpoczęły się w 2005 roku, kiedy to sam Steve Jobs wyznaczył kierunek, w którym mają podążać inżynierowie – ekran dotykowy, ale w małym, kieszonkowym telefonie. iPhone powstawał we współpracy z AT&T Mobility (wtedy Cingular Wireless), chociaż wówczas współpraca ta była owiana tajemnicą. Przybliżony koszt zaprojektowania urządzenia opiewał na 150 milionów dolarów.

Do sprzedaży w Stanach Zjednoczonych iPhone trafił o godzinie 18:00 29 czerwca 2007 roku, a w kolejkach po nowy gadżet firmy z Cupertino ustawiły się setki osób. iPhone 3G zadebiutował 11 lipca 2008 roku, iPhone 3GS – 8 czerwca 2009 r., a iPhone 4 7 czerwca 2010 roku. Najnowszy iPhone 4S został zaprezentowany przez Tima Cooka 4 października 2011 roku – zaledwie 2 dni przed odejściem Steve’a Jobsa.

Do tej pory Apple sprzedało ponad 100 milionów iPhone’ów na całym świecie.

2010: iPad, czyli kontynuacja dotykowej myśli

Steve Jobs zaprezentował nowe urządzenie Apple’a w kwietniu 2010 roku, które sprzedało się w ciągu pierwszych 80 dni w 3 milionach egzemplarzy. iPad, podobnie jak iPhone, nie jest pierwszym w swoim rodzaju urządzeniem – już od dawna na rynku pojawiały się (lub zostały prezentowane) większe urządzenia z dotykowymi ekranami, nazywane tabletami. Żadna inna firma nie odniosła jednak dotąd takiego sukcesu – Apple na nowo otworzyło rynek tabletów, na którym obecnie panuje tak ogromny boom.

Apple iPad - kontynuacja dotykowej myśli Jobsa

Jeszcze przed wydaniem iPada, Apple robiło podchody do urządzeń typu tablet. W 1993 roku firma wprowadziła tablet Newton MessagePad 100 i zaprojektowała także inny model o nazwie PenLite, który jednak nie trafił do sprzedaży. Na rynek trafiło jeszcze kilka innych wersji, a ostatecznie MessagePad 2100 w 1998 roku, po którym linia nie była już kontynuowana. Kolejnym wejściem na rynek dotykowych urządzeń było dla Apple’a wprowadzenie iPhone’a w 2007 roku. Po sukcesie telefonu z ekranem dotykowym, jasne było dla Steve’a Jobsa, że właśnie to jest przyszłość mobilnego rynku. Zwłaszcza, że ostatecznie Jobs przyznał, że Apple rozpoczęło projektowanie iPada jeszcze przed iPhone’em.

2 marca 2011 roku światło dzienne ujrzał iPad 2, wzbogacony o szybszy procesor i wydajniejszą grafikę, a przy tym wyraźnie odchudzony.

2011 R.I.P

Steve Jobs z pewnością zostanie zapamiętany na długo

Steve Jobs zmarł 6 października 2011 roku, w wieku 56 lat. Oficjalna przyczyna śmierci nie jest jeszcze znana, ale od lat założyciel Apple’a walczył z rakiem trzustki, a dość niedawno przeszedł przeszczep wątroby. Po 7 latach walki, która przyniosła nam iPhone’a, iPoda, iPada, iMaki i inne produkty, Steve Jobs odszedł, pozostawiając po sobie firmę wartą ponad 300 miliardów dolarów.