Jak bardzo może nagrzewać się mózg?

Wbrew pozorom nominalna temperatura naszego komputera pokładowego w postaci mózgu jest nieco wyższa niż reszty ciała.
Jak bardzo może nagrzewać się mózg?

Jak wynika z badań zaprezentowanych na łamach Brain, średnia temperatura mózgu wynosiła u zdrowych uczestników 38,5 stopnia Celsjusza. W głębszych obszarach tego organu wzrastała nawet bardziej, przekraczając 40 stopni Celsjusza. Absolutny odnotowany rekord wyniósł natomiast 40,9 stopnia Celsjusza.

Czytaj też: Złudzenie optyczne jak czarna dziura. Tak jest oszukiwany nasz mózg

Wśród czynników wyraźnie wpływających na notowane wyniki wymienia się przede wszystkim wiek, płeć, cykl menstruacyjny, obszar mózgu, w którym prowadzi się pomiar, a nawet porę dnia. Zmiennych jest z pewnością więcej. Najbardziej zaskakujący pozostaje natomiast fakt, że ludzki mózg może osiągać temperatury, które w innych częściach ciała byłyby uznane za objaw gorączki. W przeszłości zjawisko to obserwowano u osób z urazami mózgu, przez co błędnie zakładano, że wyniki są następstwem uszkodzeń.

Na temperaturę mózgu wpływa szereg czynników

Wykonywanie pomiarów u zdrowych pacjentów jest możliwe dzięki spektroskopii rezonansu magnetycznego in vivo. Wykorzystując tę metodę naukowcy skupili się na mózgach 40 zdrowych osób. W gronie tym znalazło się 20 mężczyzn i 20 kobiet w wieku od 20 do 40 lat. Pomiarów dokonywano trzykrotnie w ciągu dnia, dzięki czemu możliwe było monitorowanie zmian temperatury mózgu w rytmie dobowym.

Jak nietrudno się domyślić, najniższe temperatury panowały na powierzchni mózgu, podczas gdy najwyższe – w głębszych jego obszarach. Ostateczne wyniki wahały się od 36,1 do 40,9 stopnia Celsjusza. Poza tym mózgi kobiet były o 0,36 stopnia cieplejsze w drugiej połowie cyklu miesiączkowego niż w pierwszej. Podobna różnica dotyczyła ich w zestawieniu z mężczyznami. U tych samych uczestniczek dzienne wahania wynosiły nawet 1 stopień Celsjusza. Najwyższe wartości mierzono zazwyczaj w godzinach popołudniowych, a najniższe – nocą.

Czytaj też: Jak zrozumieć choroby mózgu? Naukowcy opracowali przełomową technologię

Autorzy badań stworzyli też pierwszą w historii mapę 4D temperatury zdrowego ludzkiego mózgu. Stosując ją u pacjentów z umiarkowanym lub ciężkim urazowym uszkodzeniem tego organu, odnotowali, iż osoby bez dobowych rytmów temperatury mózgu były 21-krotnie bardziej narażone na śmierć podczas pobytu na oddziale intensywnej terapii. Rytmiczność dobowa temperatury mózgu może więc być jednym z najsilniejszych pojedynczych czynników wskazujących na szanse na przeżycie po urazie mózgu