Tajemnicza skorupa ziemska zidentyfikowana pod powierzchnią Australii. Ma aż 4 mld lat

Skorupa ziemska jest najbardziej zewnętrzną warstwą naszej planety, która będąc w ciągłym ruchu, ulega różnym przemianom. Poszukując starszych jej fragmentów, naukowcy natrafiają na coraz więcej problemów. Na całym świecie znajduje się ledwie kilka stanowisk badawczych, w których możemy gołym okiem oglądać pozostałości skorupy ziemskiej sprzed kilku miliardów lat. Geolodzy w Australii odkryli pozostałości skorupy ziemskiej sprzed 4 mld lat na podstawie badań spektrometrycznych ziaren piasku zebranych na plaży i z koryt rzecznych.
Tajemnicza skorupa ziemska zidentyfikowana pod powierzchnią Australii. Ma aż 4 mld lat

Opublikowane na łamach Terra Nova wyniki badań wskazują, że w południowo-zachodniej Australii, głębiej pod powierzchnią Ziemi jest uwięziony fragment skorupy ziemskiej pochodzącej z przełomu hadeiku i eaoarchaiku. Jej wiek oszacowano na 3,8-4 mld lat.

Na całym świecie wiadomo zaledwie o kilku odsłonięciach skał z tego wieku, ale żadne nie pokazuje tak całościowego spojrzenia na kraton z protoskorupy ziemskiej.

Czytaj też: Te wody gruntowe liczą 1,2 mld lat. Niezwykłe znalezisko w kopalni na terenie RPA

Skorupa ziemska sprzed 4 mld. Cyrkon kluczowym elementem odkrycia

Badacze zebrali z osadów rzecznych i przybrzeżnych materiał detrytyczny zawierający minerały cyrkonu, które są najlepszych wskaźnikiem do datowania i odtwarzania wydarzeń geologicznych w bardzo długiej perspektywie czasowej. Próbki zebrano z południowo-zachodniego obszaru prekambryjskiego kratonu Yilgarn.

W artykule naukowym zostały zamieszczone wyniki spektrometrii masowej dla par pierwiastków uran-ołów i lutet-hafn. Izotopy hafnu w cyrkonach wskazały na istnienie na tym terenie wczesnej skorupy ziemskiej już przed 3,8-4 mld lat. Naukowcy porównali swoje wyniki z danymi z innych stanowisk na świecie – zasugerowali, że w tym czasie na naszej planecie dochodziło do formowania się pierwszych kratonów, czyli mikrokontynentów, które były zaczątkiem skorupy ziemskiej.

Ilustracje przedstawiają zasięg starej skorupy ziemskiej / źródło: Dröllner M. et al, 2022 / Creative Commons, CCA-SA-4.0

Australijski kraton, według szacunków geologów, miał powierzchnię 100 tys. km2 i był wielkości Irlandii. Z uwagi na to, że dzisiejsza nauka niewiele ma dowodów na to, jak wyglądała Ziemia na przełomie hadeiku i eaoarchaiku, odkrycie w Australii jest niezwykle istotne i przynosi wiele nowych informacji o procesach z tamtego okresu. Wiedzę tę możemy również wykorzystać podczas eksploracji innych planet i odtwarzania ich historii geologicznej.