Przepiękny kalendarz ze zdjęciami kosmosu pobierzesz za darmo. ESA życzy szczęśliwego nowego roku

Technika cyfrowa wciska się każdą szczeliną do naszego życia. Kalendarz coraz częściej oznacza po prostu odpowiedni program w telefonie. Wciąż jednak klasyczny kalendarz naścienny bywa niezastąpiony – tak w domu, jak i w biurze.
Protogwiazda L1527

Protogwiazda L1527

Dla miłośników astronomii europejska i amerykańska agencja kosmiczna przygotowały kalendarz na 2023 rok, zawierający najciekawsze zdjęcia kosmosu wykonane w zeszłym roku.

Kalendarz na 2023 to przede wszystkim efekt pracy teleskopu Jamesa Webba

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba został umieszczony na orbicie pod koniec 2021 roku. Po długim przygotowaniu do pracy i kalibracji pierwsze w lipcu 2022 roku przesłał pierwsze zdjęcia. Ten niesamowity instrument pracujący w podczerwieni pozwolił zajrzeć w miejsca, które były do tej pory niedostępne dla pracującego w paśmie widzialnym kosmicznego teleskopu Hubble’a oraz dla instrumentów rozmieszczonych na Ziemi. Wyniki pracy przerosły oczekiwania naukowców, okazały się też niezwykle widowiskowe. Nic zatem dziwnego, że do najnowszej edycji kalendarza trafiły przede wszystkim najlepsze zdjęcia wykonane przez JWST lub będące efektem współpracy teleskopów Hubble’a i Webba – przy czym większość jest już znana z informacji prasowych lub była publikowana jako „zdjęcie tygodnia” i „zdjęcie miesiąca”.

Kosmiczne klify, NGC 3324, NIRCam, JWST
Kosmiczne klify, NGC 3324, NIRCam, JWST

I tak na okładkę trafiło wykonane w podczerwieni zdjęcie mgławicy emisyjnej NGC 3324 znajdującej się w obrębie Mgławicy Carina. Jest to miejsce, w którym dochodzi do intensywnych procesów tworzenia się nowych gwiazd. Na zdjęciu widać pofałdowaną silnym wiatrem słonecznym ścianę materii, uformowaną w liczne „góry” i „doliny”. Ciekawie prezentuje się też wybór zdjęć w październiku – jest na nich galaktyka spiralna M74 zaprezentowana w trzech ujęciach – osobno z teleskopu Hubble’a i Webba, oraz połączenie danych z obu instrumentów.

Filary Stworzenia, Kalendarz 2023
Filary Stworzenia, Mgławica Orzeł (M16, NGC 6611), NIRCam, JWST

W kalendarzu nie zabrakło też sławnych Filarów Stworzenia, będących częścią gromady otwartej znanej jako Mgławica Orzeł (M16, NGC 6611), miejsca intensywnych procesów gwiazdotwórczych. Rejon ten został rozsławiony zdjęciami z teleskopu Hubble’a, a Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba ponownie pozwolił ujrzeć tam szczegóły niedostępne dla starszego brata.

Kalendarz NASA/ESA na 2023 rok można pobrać za darmo. W wersji najwyższej jakości plik PDF „waży” aż 572 MB, lecz dzięki temu pozwala na wydruk w zasadzie w dowolnym rozsądnym formacie i rozdzielczości, z zachowaniem detali. Dostępne rzecz jasna są także wersje mocniej skompresowane, dla mniej wymagających użytkowników i do małych formatów. Szczegółowy opis kadrów dostępny jest w samym kalendarzu oraz na stronie projektu.