Zapomnij o tym, czego nauczyli Cię w szkole. Jowisz ma więcej księżyców, niż myśleliśmy

Jowisz ma 12 nowych księżyców, co zwiększa łączną liczbę jego naturalnych satelitów do 92. To więcej niż jakakolwiek inna planeta w Układzie Słonecznym.
Jowisz ma już łącznie 92 księżyce – na zdjęciu cień Io rzucany na planetę /Fot. NASA

Jowisz ma już łącznie 92 księżyce – na zdjęciu cień Io rzucany na planetę /Fot. NASA

W Układzie Słonecznym jest 8 planet (według wciąż obowiązującego stanu rzeczy), a tylko dwie (Merkury i Wenus) nie mają księżyców. Pod względem liczby naturalnych satelitów rekordzistami pozostają gazowe olbrzymy, a pozycją lidera w ostatniej dekadzie regularnie wymieniał się Jowisz z Saturnem.

Czytaj też: Księżyc Jowisza rozgrzany do czerwoności. Tak Io prezentuje się w obiektywie sondy Juno

Teraz tytuł ten wraca do Jowisza, który z 12 nowo odkrytymi naturalnymi satelitami ma ich 92, a Saturn spada na drugie miejsce z 83 znanymi księżycami. Potwierdziła to organizacja Minor Planet Center, która działa pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej.

Jowisz ma nowe księżyce

Nowe księżyce Jowisza zostały wykryte za pomocą teleskopów na Hawajach i w Chile w 2021 r. i 2022 r., a ich orbity potwierdzono dzięki kolejnym obserwacjom. Są one naprawdę niewielkie, mają średnice od 1 do 3 km, ale to wystarcza, by okrążać gazowego olbrzyma po stabilnych trajektoriach.

Mam nadzieję, że w najbliższej przyszłości będziemy mogli zobrazować jeden z tych zewnętrznych księżyców z bliska, aby lepiej określić ich pochodzenie. Dr Scott Sheppard z Carnegie Institution, który był częścią zespołu

W kwietniu ESA wysyła na Jowisza sondę JUICE, a w przyszłym roku NASA planuje misję Europa Clipper, aby zbadać księżyc Europa, który może skrywać ocean pod swoją zamarzniętą skorupą. Prawdopodobnie w kolejnych latach możemy spodziewać się kolejnych przetasowań i zgłaszania dodatkowych księżyców krążących wokół gazowych olbrzymów do tych znanych. Ciekawe, który ze światów jako pierwszy przekroczy magiczną granicę stu naturalnych satelitów.

Czytaj też: Księżyce Jowisza kontra Nowy Jork. To wideo pokazuje naszą marność

Nowo odkryte księżyce Jowisza nie mają jeszcze nazw. Tylko połowa z nich ma wystarczający rozmiar (co najmniej 1,5 km), by otrzymać nazwę własną, pozostałe będą musiały zadowolić się oznaczeniami technicznymi. Dla porównania, warto wspomnieć, że Ganimedes (największy księżyc Jowisza) ma średnicę 5268 km.

Jeden z nowo odkrytych księżyców – Valetudo – obraca się w tym samym kierunku co Jowisz. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że leży w grupie księżyców o ruchu wstecznym (retrogradacja), czyli przeciwnym do kierunku ruchu planety macierzystej. Może to mieć w przyszłości poważne konsekwencje dla części zewnętrznych księżyców Jowisza, które po prostu mogą wypaść z orbit lub zostać zniszczone.