Specyfikacja Intel Core i5-14600K
Pod względem konfiguracji rdzeni nie mamy żadnych zmian względem i5-13600K. Procesor oferuje więc 6 rdzeni P oraz 8 rdzeni E. Łącznie jest 20 wątków i tylko te pierwsze oferują wielowątkowość. Maksymalne zegary to kolejno 5,3 GHz i 4,0 GHz, co dotyczy również obciążenia wszystkich rdzeni. Tutaj mamy lekkie podbicie względem poprzednika, który miał je ustawione na 5,1 GHz oraz 3,9 GHz. Bazowe taktowania wynoszą 3,5 GHz (rdzenie P) i 2,6 GHz (rdzenie E). Biorąc to pod uwagę nie należy spodziewać się sporych wzrostów wydajności. Nie ma tutaj większych zmian w samej architekturze, a nowy model należy do rodziny Raptor Lake Refresh, czyli tylko odświeżonej edycji procesorów.
Procesor ma dopisek K, czyli można go podkręcać. Podobnie jak w przypadku i5-13600K ten potencjał OC jest całkiem spory i warto go wykorzystać – więcej o tym w samych testach. Domyślny parametr MTP (Max Turbo Power) to 181 W, a PBP (Procesor Base Power) to 125 W. Ten pierwszy parametr jest ustawiony wystarczająco wysoko, aby procesor mógł pokazać maksimum możliwości. Przypomnę też, że Intel zaleca ustawienie PL1=PL2=MTP, co też wykorzystałem w testach. Procesor ma 24 MB Intel Smart Cache (L3) oraz 20 MB Cache L2.
Czytaj też: Test płyty głównej ASRock Z790 Tachi Lite
Jak zawsze w modelu K bez dopisku F mamy zintegrowaną kartę graficzną, którą jest Intel UHD 770 o taktowaniu 1,55 GHz. Jeśli jednak na tym Wam nie zależy to zawsze możecie kupić trochę tańszy model z dopiskiem F, który jest pozbawiony iGPU. Intel Core i5-14600K wspiera dwukanałowe pamięci DDR4 3200 oraz DDR5 5600 o pojemności do 192 GB. Ważna jest też konfiguracja linii PCIe 5.0 i 4.0: 16+4.
Procesor oczywiście przygotowany został pod podstawkę LAG1700. Oznacza to kompatybilność ze wszystkimi chipsetami przygotowanymi pod tą podstawkę (Intel 600 i 700). Z pewnością na rynku pojawią się odświeżone modele choćby Z790 (mają wprowadzać m.in. Wi-Fi 7 czy zmiany w sekcji zasilania), ale jeśli macie np. Z690 to wystarczy aktualizacja BIOSu i wszystko ruszy. Intel Core i5-14600K został wykonany w procesie technologicznym Intel 7 (10 nm), a maksymalna temperatura pracy to 100°.
Jak przeprowadziłem testy?
W testach wykorzystałem system Windows 11 Pro 22H2. Sterowniki do karty graficznej to Nvidia GeForce Game Ready 536.67. Na komputerze włączony był resizable BAR oraz planowanie przyspieszanego sprzętowo procesora GPU. Zabezpieczenia oparte na wirtualizacji zostały również wyłączone.
Procesory Intel zostały przetestowane po narzuceniu sugerowanych przez Intela limitów mocy, czyli ustawione zostało PL1=PL2=MTP. Jest to podejście, które zaleca Intel, ale może ono wpływać na wyniki w najbardziej wymagających programach, takich jak Cinebench R23, przy najmocniejszych procesorach. W przypadku OC limity mocy zostały już zdjęte i procesor nie był niczym ograniczany. CPU zostały też sparowane z pamięciami DDR5 6000 MHz CL40. Wszelkie technologie typu Asus MCE zostały wyłączone – mogą one wpływać na wydajność procesora. Testy powtarzałem 3 razy lub do uzyskania powtarzalności. Procedurę w każdej grze lub programie znajdziecie w opisie pod odpowiednimi nagłówkami.
Testy – 3DF Zephyr
3DF Zephyr służy do fotogrametrii, czyli do rekonstrukcji modeli 3D na podstawie zdjęć. Tutaj wykorzystałem wbudowany benchmark pozwalający na ocenienie wydajności procesorów.
Testy – 3DMark CPU Profile
3DMark to jeden z najpopularniejszych benchmarków na świecie. Twórcy wprowadzili do niego CPU Profile, który sprawdza wydajność przy obciążeniu różnej ilości wątków. Zebrałem tutaj wyniki dla jednego oraz maksymalnej ilości wątków.
Testy – 3D Particle Movement
3DPM został opracowany przez serwis Anandtech. Symuluje on sześć różnych rodzajów ruchów cząstek w trójwymiarze. Poniżej znajdziecie ogólny wyniki testu podany jako mops/sec.
Testy – 7-Zip
7-Zip to darmowy program do kompresji plików, który jest często wykorzystywany przez użytkowników komputerów. W teście sprawdziłem czasy pakowania (do formatu .7z) paczki 4053 plików o wielkości 8,76 GB oraz jednego pliku o wielkości 93,1 GB.
Testy – Blender
Ten program każdy z Was powinien kojarzyć. Służy on do modelowania i renderowania obrazów czy animacji trójwymiarowych. Wykorzystałem benchmark udostępniony przez twórców, który sprawdza wydajność w 3 scenach: Monster, Junkshop oraz Classroom.
Testy – Cinebench R23
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystałem wersję R23 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy – Corona Benchmark
Silnik renderujący Corona dostępny jest dla Autodesk 3ds Max oraz Cinema 4D. Co ważne, nie wspiera on GPU, więc wydajność CPU jest tutaj kluczowa. W testach skorzystałem z benchmarka przygotowanego przez twórców, który dobrze sprawdza się w praktyce.
Testy – CPU-Z
Kolejnym benchmarkiem często obecnym w przeciekach jest ten zawarty w CPU-Z. Dzięki niemu można ocenić wydajność jedno i wielordzeniową procesorów. Jest to szybki test i każdy z Was może go bez problemu przeprowadzić na swoim PC.
Testy – CrossMark
CrossMark to benchmark mierzący wydajność całego sprzętu. Odpowiednie testy można wykonać również na smartfonach, dzięki czemu można między sobą porównać wyniki różnych platform. Poniżej znajdziecie wynik ogólny oraz osobne: wydajność, kreatywność i reakcję.
Testy – DigiCortex
DigiCortex służy do wizualizacji sieci neuronowych oraz symulacji na dużą skalę. Nie zabrakło tutaj wykorzystania dokładnych modeli synaps, ich plastyczności oraz neuronów. Do testów wykorzystałem benchmark SpikeBench2.512K (524288 neuronów, 100M synaps), a wyniki to czas budowania symulacji.
Testy – Dolphin
Dolphin pozwala na emulowanie dwóch konsol Nintendo: Wii i GameCube. Dzięki niemu można grać w gry konsolowe w rozdzielczości 1920 x 1080 na komputerze. Wykorzystałem benchmark CPU, a wynik to całkowity czas działania.
Testy – Frybench
Frybench oparty jest o Fryrender one SP2 i opracowany przez RandomControl. Jest to jeden z pierwszych silników renderujących opartych na bezstronnej symulacji fizyki światła. Wykorzystany benchmark pozwala na dobre porównanie wydajności różnych CPU.
Testy – Handbrake
Handbrake pozwala na konwersję filmów do niemal wszystkich formatów. Jest on też dostępny za darmo praktycznie na wszystkie platformy, stąd jego duża popularność. W teście sprawdziłem czas konwersji filmu .mp4 o długości 10 minut i 33 sekund do H.264 i H.265 (1080p30).
Testy – JetStream 2.1
Kolejny benchmark testuje JavaScript i WebAssembly oraz koncentruje się na najbardziej zaawansowanych aplikacjach internetowych. Ponownie ocenia on szybkość działania, tyle, że tym razem wynik otrzymujemy w punktach. Tutaj wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – Kraken JavaScript
Kolejny benchmark porównuje wydajność w złożonych obliczeniach opartych o JavaScript. Wynik ma kilka różnych składników i podawany jest w milisekundach – interesuje nas całkowity rezultat. W testach wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – POV-Ray
POV-Ray to kolejny program mający wbudowany benchmark. Tym razem pozwala on na tworzenie obrazów z wykorzystaniem ray tracingu i służy głównie do tworzenia grafiki 3D. W testach wykorzystałem benchmark jedno i wielowątkowy.
Testy – Speedometer 2.1
Speedometer 2.0 mierzy responsywność aplikacji internetowych. Jego plusem jest symulowanie działań wykonywanych przez użytkownika, co pozwoli na ocenienie wydajności różnych procesorów. Tutaj w testach wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – SuperPI
SuperPI liczy liczbę Pi do wskazanej ilości cyfr. Wykorzystuje on do tego algorytm Gauss–Legendre oraz działa tylko na jednym wątku. Jest on bardzo popularny np. podczas zawodów OC. Wykonałem tutaj obliczenia 32 milionów cyfr (32M).
Testy – VeraCrypt
VeraCrypt to oficjalny następca TruCrypt. Jest to oprogramowanie open-source więc nie ma co się dziwić, że jest naprawdę popularny. Program ma wbudowany benchmark, który wykorzystałem w sprawdzeniu wydajności procesorów. Na wykresach poniżej znajdziecie średnie wyniki trzech testów: AES, Twofish(Serpent) oraz Kuznyechik(Serpent(Camellia)).
Testy – V-Ray Benchmark
V-Ray został stworzony przez Vladimira Koylazov i Petera Mitev z Chaos Group w 1997 roku. Można z niego skorzystać w całym mnóstwie programów takich jak 3ds Max, SketchUp, Maya, Cinema 4D, Unreal, Blender itp.. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystałem w poniższych testach.
Testy – Assassin’s Creed Valhalla
Assassin’s Creed Valhalla to już dwunasta część tej znanej serii. Tym razem akcja odbywa się w IX-wiecznej Europie, głównie w Anglii. Jest to już tytuł, który bardziej stawia na elementy RPG z mitycznymi istotami. Ponownie jednak mamy do czynienia ze świetnymi efektami graficznymi. Testy przeprowadziłem w mieście Jorvik, a wybrana rozdzielczość to 1920 x 1080 przy ustawieniach ultra wysokich.
Testy – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to gra RPG z widokiem pierwszoosobowym. Mamy w niej do czynienia z wieloma dylematami moralnymi, a akcja dzieje się w przyszłości. Jest to jeden z najbardziej oczekiwanych tytułów 2020 roku, który zachwyca grafiką. Testy wykonałem w dzielnicy Little China, na rynku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy – Far Cry 6
Kolejna odsłona części z cyklu Far Cry to ponownie strzelanka typu FPP (pierwszoosobowa) z wielkim otwartym światem. Od trzeciej części seria stara się nas przyciągnąć poprzez wprowadzenie realnego i szalonego czarnego charakteru oraz świetnej grafiki. Tutaj wykorzystałem wbudowany w grę benchmark, rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy – Hogwarts Legacy
Hogwarts Legacy to gra akcji RPG z otwartym światem umieszczonym w uniwersum Harry’ego Pottera, stworzona przez studio Avalanche. W tym tytule wcielamy się w ucznia, który w XIX wieku trafia do tytułowej szkoły. Akcja gry dzieje się dużo wcześniej niż znane z uniwersum opowieści, dlatego nie znajdziemy w niej znajomych postaci z książek. Testy wykonałem na placu w Hogsmeade. Wybrałem też ustawienia Ultra.
Testy – Marvel’s Spider-Man: Miles Morales
Kontynuacja ciepło przyjętego Spider-Man-a z 2018 roku. W grze tytułowy bohater przejmuje rolę po Piterze Parkerze. Jest to mocna gra akcji z widokiem trzecioosobowym w otwartym świecie dla fanów Marvela. Gra zrobiona przez to samo studio co poprzedniczka, czyli Insomniac Games, zadebiutowała w 2022 roku i również była ciepło przyjęta przez graczy. Testy przeprowadziłem w dzielnicy Upper East Side przy ustawieniach bardzo wysokich.
Testy – Red Dead Redemption 2
Druga część gry ponownie przynosi świetne historie oraz dobrą rozgrywkę. Akcja przenosi nas w świat westernu. Nie zabrakło tutaj realistycznych broni, wykonywania codziennych czynności czy świetnej grafiki. Testy wykonałem w mieście Saint Denis, przy rozdzielczości 1920 x 1080 i maksymalnych ustawieniach graficznych.
Testy – Shadow of the Tomb Raider
Trzecia odsłona serii Tomb Raider opowiada o początkach znanej pani archeolog pakującej się w nowe problemy. W grze gramy z perspektywy trzeciej osoby, co pozwala na podziwianie świetnej grafiki. Testy przeprowadziłem w lokacji Kuwak Yaku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 i najwyższe ustawienia graficzne.
Testy – The Riftbreaker
Wielki RPG-owy hit mało znanego polskiego studia z 2021 roku, które zaczynało od modów do Half-Life. Jest to gra z widokiem izometrycznym, mająca elementy tower defense i kładąca mocny nacisk na eksploracje oraz crafting. W The Riftbreaker trafiamy na planetę Galatea i przygotowujemy ją do kolonizacji, oczywiście mieszkańcom się to nie podoba. Testy wykonałem przy wykorzystaniu wbudowanego w grę benchmarka CPU przy ustawieniach Ultra.
Testy – Tiny Tina’s Wonderlands
Spin-off serii Borderlands od Gearbox Software. Gra jest looter shooterem FPP z elementami fantasy. Akcja toczy się w klimatach papierowej sesji RPG, a rolę narratora rozgrywki pełni nie kto inny a Tiny Tina. Inspiracją dla tej części było samodzielne DLC do Borderlands 2 zatytułowane Tiny Tina’s Assault on Dragon Keep. Testy wykonałem w lokacji Brighthoof – Hawker’s Walk przy ustawieniach Badass.
Testy – Total War: Warhammer III
Jest to ostatnia część cyklu gier Total War producenta Creative Assembly. Gra garściami czerpie z uniwersum Warhammera, a do tego jest świetnym połączeniem RTS-a i gier turowych. Gry z serii Total War charakteryzują się wieloma dodatkami i gigantycznymi bitwami. Testy wykonaliśmy przy wykorzystaniu wbudowanego benchmarku mirrors of madness. Wybrane ustawienia to ultra. Benchmark zwraca średnią liczbę fps oraz minimalną i takie wartości znajdziecie na wykresach. Gra działa też pod kontrolą API DirectX 11.
Temperatury i podkręcanie Intel Core i5-14600K
Chłodzeniem była konstrukcja od be quiet! – Silent Loop 2 360. Procesor pod obciążeniem Cinebench R23 średnio notował 81°C na rdzeniach P (maks. 84°C) oraz maksymalnie 73°C na rdzeniach E. Są to wartości uzyskane przy domyślnych ustawieniach płyty oraz ustawionych limitach mocy. Temperatury nie są więc bardzo wysokie i procesor można ładnie schłodzić przy pomocy dobrej jakości AiO.
Podkręcanie wykonałem po zdjęciu limitów mocy. Udało mi się ustabilizować procesor przy 5,7 GHz na rdzeniach P oraz 4,5 GHz na rdzeniach E. Mamy więc do czynienia z ładnym wzrostem taktowań, więc w przypadku tego procesora OC na pewno wpłynie mocniej na wyniki. Natomiast musicie zaakceptować, że po OC temperatury na rdzeniach P będą sięgały 100°C, a na rdzeniach E 89°C. Tutaj więc nawet naprawdę wydajne AiO ma problemy ze schłodzeniem konstrukcji.
Testy OC – Cinebench R23
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystałem wersję R23 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy OC – CPU-Z
Kolejnym benchmarkiem często obecnym w przeciekach jest ten zawarty w CPU-Z. Dzięki niemu można ocenić wydajność jedno i wielordzeniową procesorów. Jest to szybki test i każdy z Was może go bez problemu przeprowadzić na swoim PC.
Testy OC – V-Ray Benchmark
V-Ray został stworzony przez Vladimira Koylazov i Petera Mitev z Chaos Group w 1997 roku. Można z niego skorzystać w całym mnóstwie programów takich jak 3ds Max, SketchUp, Maya, Cinema 4D, Unreal, Blender itp.. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystałem w poniższych testach.
Testy OC – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to gra RPG z widokiem pierwszoosobowym. Mamy w niej do czynienia z wieloma dylematami moralnymi, a akcja dzieje się w przyszłości. Jest to jeden z najbardziej oczekiwanych tytułów 2020 roku, który zachwyca grafiką. Testy wykonałem w dzielnicy Little China, na rynku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy OC – Far Cry 6
Kolejna odsłona części z cyklu Far Cry to ponownie strzelanka typu FPP (pierwszoosobowa) z wielkim otwartym światem. Od trzeciej części seria stara się nas przyciągnąć poprzez wprowadzenie realnego i szalonego czarnego charakteru oraz świetnej grafiki. Tutaj wykorzystałem wbudowany w grę benchmark, rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy OC – The Riftbreaker
Wielki RPG-owy hit mało znanego polskiego studia z 2021 roku, które zaczynało od modów do Half-Life. Jest to gra z widokiem izometrycznym, mająca elementy tower defense i kładąca mocny nacisk na eksploracje oraz crafting. W The Riftbreaker trafiamy na planetę Galatea i przygotowujemy ją do kolonizacji, oczywiście mieszkańcom się to nie podoba. Testy wykonałem przy wykorzystaniu wbudowanego w grę benchmarka CPU przy ustawieniach Ultra.
Pobór mocy
Pobór mocy sprawdziłem za pomocą watomierza Voltcraft Energy Logger 4000. Za obciążenie posłużył mi wielowątkowy test Cinebench R23, a wyniki spisałem po 5 minutach jego działania.
Czytaj też: Test płyty głównej Gigabyte B760 Gaming X DDR4
Test Intel Core i5-14600K – podsumowanie
Powyższy wykres to uproszczenie i przedstawia średnią wydajność ze wszystkich programów. Widać jednak, że wzrost względem i5-13600K jest naprawdę mały i wynika głównie z większych zegarów. We wszystkich programach nowa konstrukcja nie zaskakuje i nie pokonuje mocniej poprzednika. Dla przykładu w Cinebench R23 przy jednym wątku przewaga nad i5-13600K to 4,1%, a przy wielordzeniowym 3,9%. Praktycznie we wszystkich testach różnice właśnie wychodzą w okolicy tych wartości. Oczywiście tutaj różnice w stosunku do i5-12600K są spore, ale nie na to liczyliśmy. Warto jednak zauważyć, że średnio procesor praktycznie już dogadania i9-12900K. Generalnie więc nie ma rewolucji i i5-14600K to rzeczywiście tylko odświeżenie poprzedniej generacji.
W grach jest podobnie jak w programach, choć różnice średnie są jeszcze mniejsze. We wszystkich tytułach Intel Core i5-14600K wyprzedza średnio i5-13600K o 2,2%, co nie jest dużą wartością. Dotyczy to wszystkich gier – nie było tutaj żadnego tytułu, w którym i5-14600K wypadł by znacząco lepiej od poprzednika i we wszystkich tytułach różnice kręciły się wokół tej wartości. Ponownie więc można stwierdzić, że jakiekolwiek zyski wynikają głównie ze zwiększenia zegarów procesora.
Pobór mocy bez OC jest trochę wyższy od 13600K, który ma ten sam parametr MTP. Tutaj procesor potrzebował trochę wyższego napięcia i ma większe zegary, co przełożyło się na trochę wyższy pobór mocy. Żadna z tych konstrukcji nie dobijała do 181 W, więc tutaj i tak nie mieliśmy żadnych ograniczeń. Pobór mocy nie jest więc bardzo duży, zresztą tak jak i same temperatury. Tutaj dobrej jakości AiO nawet 240 powinno sobie poradzić. W szczególności dotyczy to gier, w których to temperatury będą znacznie niższe niż w przypadku obciążenia Cinebench R23.
Plusem z pewnością są możliwości podkręcania. Udało mi się podbić zegary do stabilnych 5,7 i 4,5 GHz. Fakt, że przy tym AiO 360 lub większe jest potrzebne, bo temperatury dużych rdzeni będą sięgały 100°C, ale zysk z tego przekłada się na większe wyniki w grach. Pobór mocy również sporo rośnie i praktycznie dogania i9-12900K bez OC.
Intel Core i5-14600K powinien kosztować ok. 319 dolarów, co przekłada się na ok. 1360 zł. Jak doliczymy 23% VAT to wychodzi ok. 1670 zł. Poprzednika kupicie za ok. 1550 zł, więc wzrost ceny nie jest duży, pewnie też z czasem cena spadnie. W sprzedaży będzie też i5-14600KF za 294 dolary (ok. 1540 zł z VATem) Czy jednak warto kupić nowy procesor? To zależy. Jeśli macie i5-13600K to nie ma sensu nawet rozważać jego wymiany. Nowa konstrukcja jest tylko lekko wydajniejsza i jeśli chcecie to uzyskacie lepsze wyniki po prostu podkręcając poprzednika. Jeśli jednak macie starszą konstrukcję lub budujecie nowy PC to w takim wypadku ciężko o coś lepszego w tej cenie. W takim przypadku rekomendowałbym zakup nowej jednostki, o ile oczywiście i5-13600K nie będzie na ciekawej promocji. Trzeba bowiem też pamiętać, że jeśli różnica w cenie pomiędzy tymi jednostkami będzie naprawdę spora to nadal nie warto dopłacać do nowej jednostki, a większe różnice cenowe lepiej przeznaczyć na pozostałe podzespoły. Procesora nie da się więc jednoznacznie polecić i tak naprawdę po kolejnej generacji można by oczekiwać po prostu lepszych osiągów i większych różnic względem poprzedniej.
