Pierwszy taki półprzewodnik kwantowy na świecie. Nasi sąsiedzi zaprojektowali wyjątkowe urządzenie

Naukowcy związani z Würzburg-Dresden Cluster ct.qmat mogą pochwalić się wielkim osiągnięciem. To właśnie oni stworzyli pierwszy półprzewodnik kwantowy, który może okazać się kluczowy dla wielu różnych dziedzin.
Pierwszy taki półprzewodnik kwantowy na świecie. Nasi sąsiedzi zaprojektowali wyjątkowe urządzenie

Informacje na temat przeprowadzonych eksperymentów zostały zawarte w publikacji zamieszczonej na łamach Nature Physics. Jak wynika z artykułu, owocem badań jest urządzenie półprzewodnikowe z arsenku glinowo-galowego. Dlaczego można określić je mianem wyjątkowego? Ze względu na fakt, iż przepływ elektronów jest w nim chroniony za sprawą topologicznego zjawiska kwantowego.

Czytaj też: To mogą być komputery kwantowe kolejnej generacji. Brakowało tylko tego jednego materiału

To z kolei umożliwia wykonywanie pomiarów z precyzją, o jakiej do tej pory mogliśmy co najwyżej pomarzyć. Czym w ogóle są urządzenia półprzewodnikowe? Można nazwać je elementami przełączającymi odpowiedzialnymi za kontrolę przepływu elektronów w urządzeniach elektronicznych. Stosuje się je w życiu codziennym niemal na każdym kroku, na przykład w telefonach komórkowych, laptopach, czujnikach samochodowych czy sprzęcie medycznym. 

Niestety, przepływ elektronów może zostać zakłócony. Dzieje się tak za sprawą pojawiających się zanieczyszczeń bądź wskutek zmian temperatury. Z tego względu ostatnie dokonania naukowców z Drezna i Würzburga zasługują na szczególną uwagę. Krótko mówiąc: poczynione przez nich postępy powinny zaprocentować zwiększeniem odporności przepływu elektronów na wszelkiego rodzaju niestabilności.

Półprzewodnik kwantowy zaprojektowany przez niemieckich naukowców może być wykorzystany na przykład w czujnikach samochodowych, smartfonach czy sprzęcie medycznym

Korzyści mają praktyczny charakter, gdyż mówi się o usunięciu konieczności utrzymywania bardzo wysokich poziomów czystości materiałów. Do tej pory realizacja tego zadania wiązała się z utrzymywaniem relatywnie wysokich cen elektroniki, ale w świetle ostatnich postępów mogłoby się to zmienić. Tym bardziej, iż członkowie zespołu badawczego mówią o wyjątkowej kombinacji cech, jaką posiada zaprojektowany przez nich półprzewodnik kwantowy. Jakie są to właściwości? Chodzi o wysoką stabilność przy jednoczesnej dokładności. 

Urządzenie ma przy tym naprawdę niewielkie rozmiary, gdyż mowa o średnicy wynoszącej około 0,1 milimetra, a w grę wchodzi nawet dalsze jego pomniejszanie. I choć pożądane właściwości wykazano już przed laty, to wtedy dotyczyło to nie obserwacji w naturalnym materiale, lecz w sztucznym odpowiedniku zwanym metamateriałem. Tym razem udało się pójść o krok dalej, dlatego autorzy przełomu mówią o pierwszym takim półprzewodniku kwantowym na całym świecie.

Czytaj też: Ze zwykłych materiałów robią przewodniki kwantowe. To zasługa jednego urządzenia 

Kluczem do sukcesu okazało się rozmieszczenie materiałów i kontaktów na urządzeniu półprzewodnikowym wykonanym z arsenku glinowo-galowego. Efekt topologiczny wystąpił wtedy w niskiej temperaturze i przy silnym polu magnetycznym. Rozmieszczając kontakty tak, aby opór elektryczny dało się zmierzyć na krawędziach styku, niemieccy inżynierowie byli w stanie bezpośrednio ujawnić efekt topologiczny.