Te tzw. płytki Penrose’a stanowią dwa kształty, które można połączyć tak, by tworzyły niepowtarzający się wzór. Poza intrygującym wyglądem, takie struktury miały też pewną bardzo istotną cechę: podważały szeroko przyjęte koncepcje dotyczące symetrii i okresowości. Jakież musiało być zaskoczenie ówczesnego środowiska naukowego, gdy jego przedstawiciele dowiedzieli się, że tą kwestią – i to z sukcesami – zajmowali się już ludzie w średniowieczu.
Czytaj też: Nadchodzi komputer wzorowany na ludzkim mózgu. Wiemy, jak zostanie zaprojektowany
Na przykład na terenie Uzbekistanu znajduje się XV-wieczny budynek, który został ozdobiony efektownymi kafelkami. Ponad piętnaście lat temu zajął się nim Peter Lu z Uniwersytetu Harvarda. Badacz dowiódł, że zostały one ułożone we wzór Penrose’a. Być może nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że został on wykorzystany kilkaset lat przed narodzinami brytyjskiego fizyka.
Wzór zidentyfikowany w 1973 roku przez Rogera Penrose’a okazał się występować w architekturze już tysiące lat temu
Jak wyjaśniał Lu, zebrane przez niego informacje nie były łatwe w interpretacji. Z jednej strony można je było bowiem uznać za dowód na to, jak istotna była matematyka dla średniowiecznych artystów. Z drugiej mogło to być natomiast owocem inwencji ówczesnych rzemieślników. Jedno wydawało się pewne: opisywany wzór raczej nie był dziełem przypadku.
Czytaj też: Czy prawa fizyki mogą się zmienić? Wieloletni eksperyment dostarczył odpowiedzi
Już korzenie sięgające czasów średniowiecza mogą robić wrażenie, a co dopiero powiedzieć o sytuacji, w której płytki Penrose’a najwyraźniej pochodzą ze starożytności? Wskazują na to znaleziska dokonane w Egipcie i Grecji, a nawet na budowlach tworzonych przez Azteków i Aborygenów. Na przykład Terry Moore przekonuje, jakoby rzeczone wzory miały symbolizować złożoność ludzkiego życia i jedność leżącą u jego podstaw. Bez względu na to, kto jako pierwszy wykorzystał takie struktury, fascynujący wydaje się fakt, od jak dawna towarzyszą ludzkości. I w jak wielu różnych częściach świata były wykorzystywane.
