XM204 to nowa inteligentna mina USA, która poluje na czołgi z powietrza
System XM204 firmy Textron Systems przeszedł niedawno testy (First Article Testing) na poligonie Yuma Proving Ground w Arizonie. Ich zaliczenie stanowi kolejny ważny krok w kierunku jego pełnoskalowej produkcji i wdrożenia, a tym samym zrewolucjonizowania sposobu zwalczania nawet najlepiej opancerzonych pojazdów. W odróżnieniu od tradycyjnych min lądowych nowoczesna mina XM204 została zaprojektowana z myślą o precyzji i elastyczności, a przede wszystkim niespotykanej skuteczności.
Czytaj też: 15 sekund które wstrząsnęły Ameryką. Kulisy największej tragedii lotniczej
XM204 waży około 38 kg. Wedle zapewnień może być w prosty sposób przenoszony oraz rozmieszczany przez dwuosobowy zespół w mniej niż pięć minut. Może działać samodzielnie lub być częścią większego pola przeszkód dopasowanego do konkretnego scenariusza misji. Głównym zadaniem tej miny jest oczywiście modyfikowanie warunków pola walki w celu opóźniania, dezorganizowania lub przekierowywania ruchu sił przeciwnika. Jednak sposób, w jaki to robi, kiedy ulega aktywacji, jest już na wskroś unikalny.
| Cechy / System | XM204 (USA) | PTKM-1R (Rosja) | DM22 PARM (Niemcy) |
|---|---|---|---|
| Typ | Inteligentna amunicja top-attack | Inteligentna mina przeciwpancerna z sensorem akustycznym i sejsmicznym | Mina przeciwpancerna z sensorem magnetycznym |
| Kraj pochodzenia | USA | Rosja | Niemcy |
| Masa systemu | 38 kg | Około 19,5 kg | 10,3 kg |
| Liczba subamunicji / ładunków | 4 ładunki atakujące z góry | 1 ładunek EFP (Explosively Formed Penetrator) | 1 ładunek EFP |
| Zasięg wykrywania celu | do 50 m | ok. 30 m (akustycznie/sejsmicznie) | ok. 5 m (magnetycznie) |
| Typ ataku | Top-attack (z góry), subamunicja wystrzeliwana pionowo | Top-attack, pionowo | Top-attack z bocznej strony |
| Programowalny samozniszczenie | Tak (4h / 48h / 15 dni) | Tak | Czasowy zapalnik (do kilku dni) |
| Integracja sieciowa | Tak (zdalne sterowanie, współpraca z XM343 SAVO) | Brak | Brak |
Każda XM204 zawiera cztery ładunki do tak zwanego “top attack”, czyli ataku z góry, które to są wyposażone w redundantne czujniki naprowadzające. Gdy mina XM204 zostaje rozstawiona, aktywuje swoje czujniki odpowiedzialne za wykrywanie celów, które to najprawdopodobniej obejmują kombinację sensorów sejsmicznych, akustycznych i radarowych. System następnie stale monitoruje otoczenie w promieniu do 50 metrów, wychwytując charakterystyczne sygnatury dźwiękowe i drgania generowane przez zbliżające się pojazdy opancerzone. W momencie wykrycia potencjalnego celu, zaawansowane algorytmy analizują jego prędkość, masę oraz kierunek poruszania się, co pozwala określić, czy obiekt znajduje się w optymalnej pozycji do ataku.
Czytaj też: USA nie miało szybszego samolotu. Rewolucyjny SR-72 jako Syn Blackbirda
Gdy pojazd zbliży się do strefy rażenia, XM204 śledzi jego ruch i wybiera dokładny moment aktywacji. Precyzyjne śledzenie pozwala na obliczenie trajektorii i opóźnienia, tak by subamunicja eksplodowała bezpośrednio nad celem. W odpowiednim momencie mina odpala jeden ze swoich ładunków, który zostaje wystrzelony pionowo w powietrze na kilka metrów nad cel. Po osiągnięciu wymaganej wysokości subamunicja ulega detonacji i kieruje w dół silnie skoncentrowany ładunek wybuchowy w formie strumienia kumulacyjnego lub samonaprowadzającego się pocisku typu EFP (Explosively Formed Penetrator). Uderzenie z góry jest szczególnie skuteczne, ponieważ dachy pojazdów opancerzonych — nawet czołgów — są zwykle najsłabiej chronione. Dzięki temu XM204 potrafi zniszczyć lub unieszkodliwić nawet najnowocześniejsze wozy bojowe przy relatywnie niskim koszcie i wysokiej mobilności systemu.
Dodatkowo, aby zminimalizować zagrożenie związane z niewybuchami, XM204 jest wyposażony w programowalny system samozniszczenia z opcjami aktywacji po 4 godzinach, 48 godzinach lub 15 dniach. Tego typu funkcja zapewnia zgodność z wytycznymi Departamentu Obrony USA i odpowiada na krytykę pod adresem starszych typów min lądowych.
Czytaj też: Amerykańska odpowiedź na zagrożenia przyszłości. Powstaje nowa broń desantowa
Aktualnie XM204 jest kluczowym elementem szerszego programu modernizacji CTSO (Close Terrain Shaping Obstacles), mającego zastąpić przestarzałe systemy, takie jak Volcano. Ostatnie testy wykazały z kolei zgodność XM204 z płytą bazową XM343 SAVO (Standoff Activated Volcano Obstacle), umożliwiającą łączenie amunicji atakującej z góry i od dołu w jednym sieciowym polu minowym sterowanym zdalnie. W przyszłości planowana jest też jego integracja z systemami dowodzenia i kontroli oraz możliwość rozmieszczania za pomocą systemów bezzałogowych. Ma to zapewnić jeszcze większą elastyczność i lepszą kontrolę nad polem walki.